Wzmacniacz Lampowy PP na bazie AVT2754

[Tomek Janiszewski]

Wczytując się w twoje posty widzę, iż polecasz jeszcze zmianę wartości rezystorów R3L i R3R na 33 kΩ (22 kΩ).
Aktualnie na stanie posiadam rezystory 30 kΩ i 39 kΩ. Czy po wymianie R3L i R3R np. na posiadane 39 kΩ całą resztę pozostawiam bez zmian, czy też w związku ze zmniejszeniem wartości rezystorów należy coś jeszcze zmodyfikować

Oczywiście. Po zmniejszeniu Ra należy spodziewać się znaczącego zmniejszenia napięcia stałego odkładającego się na nich, toteż wskazane byłoby przywrócenie poprzedniego stanu rzeczy poprzez zwiększenie Ia, o ile tylko nie przyniesie to innych niepożądanych efektów (np. z lampami ECC83 należałoby się przy Ra na poziomie 22k spodziewać pracy przy znikomej ujemnej polaryzacji siatki). Ale lampy zarówno ECC82 jak i ECC81 (a także ECC85 lub E88CC) dysponują dużym zapasem wydajności prądowej, zatem jest sens zmniejszenia Rk a tym samym zwiększenia Ia. Tym bardziej że im większy prąd anodowy - tym mniejsza impedancja wewnętrzna triody, a o to przecież chodziło.

[Tomek Janiszewski]

Prawidłowo dobrana pojemność sprzęgająca oczywiście nie wnosi zniekształceń liniowych w zakresie akustycznym, ale 33 n i 100 k trudno nazwać prawidłowo dobraną stałą czasową.

Bez dwóch zdań - ale skąd tam się tyle wzięło? W siatkach triod miało być 1M, i wówczas 33n w zupełności wystarczy. Przed potencjometrem 100k powinno być oczywiście 10-krotnie więcej. A co do obecności kondensatora między siatką a suwakiem, to w pełni podzielam zdanie Romka.

[Jurek O]

Tym bardziej że im większy prąd anodowy - tym mniejsza impedancja wewnętrzna triody, a o to przecież chodziło.

Uczymy się, uczymy, dziękuje

[Jurek O]

Udało się jako tako wycisnąć otwory w pokrywie

[Jurek O]

Romek, Piotr jeżeli nie macie nic przeciwko to pozwolę sobie zamieścić tutaj wasze wpisy z innego tematu, ponieważ gdybym na nie wcześniej trafił uniknął bym błędów, które popełniłem.

Witam.
W obecnych czasach nie ma sensu używać na wejściu wzmacniacza potencjometru o tak dużej rezystancji (1 MΩ), gdyż wszystkie dostępne źródła sygnału audio mają wyjścia cechujące się stosunkowo niską impedancją (kilkadziesiąt omów do najwyżej kilku kiloomów). Źródłami o dużej impedancji wyjściowej były kiedyś gramofony z wkładką piezoelektryczną i piezoelektryczne mikrofony.. Duża rezystancja potencjometru, wraz z pojemnościami montażowymi i pojemnościami lampy będzie wpływała na ograniczenie pasma w zakresie wysokich częstotliwości. Potencjometr o bardzo dużej rezystancji będzie również podnosił szumy własne wzmacniacza i zwiększał jego czułość dla różnego typu zakłóceń, w tym zakłóceń sieciowych (przydźwięk), czyli będzie psuł odstęp sygnału użytecznego od zakłóceń i szumów.

Co do kondensatora na wejściu, to jest on bardzo przydatny, ze względu na możliwość występowania na niektórych źródłach sygnału składowej stałej napięcia, które to napięcie, przy braku kondensatora separującego będzie przedostawało się na potencjometr, powodując przepływ prądu przez jego warstwę oporową, oraz ruchomy styk podczas dokonywania regulacji wzmocnienia. Może to być źródłem szumów i trzasków podczas kręcenia potencjometrem. Poza tym kondensator może obniżyć poziom niskich częstotliwości tylko wówczas, gdy zostanie źle dobrana jego pojemność (gdy będzie za mała). Dotyczy to wszystkich kondensatorów sprzęgających, występujących we wzmacniaczu, a nie tylko tego na samym wejściu..

Pozdrawiam,
Romek

Czy występowanie składowej stałej napięcia jest charakterystyczne dla konkretnych źródeł sygnału ?

Nie dostrzegłem jakiejś reguły. Do tej pory spotykałem się z brakiem separacji galwanicznej (brakiem kondensatora sprzęgającego, który niwelowałby składową stałą na wyjściu) w różnych tunerach satelitarnych, cyfrowych odtwarzaczach multimedialnych, oraz magnetowidach i telewizorach (np. firmy Philips). W niektórych sprzętach widywałem na wyjściu kondensatory elektrolityczne o dość dużej pojemności, np. 100 μF lub nawet 220 μF. Producent sprzętu stosując tak dużą pojemność zapewne chciał zapewnić małą impedancję wyjściową źródła sygnału i dobre przenoszenie również najniższych częstotliwości pasma akustycznego przy takim właśnie obciążeniu. Niestety współpraca tego typu źródła ze wzmacniaczem o dużej impedancji wejściowej (np. 1 MΩ) powoduje, że wzmacniacz "widzi" na wyjściu źródła również składową stałą, która wynika z pewnej dość wysokiej wartości prądu upływności kondensatorów 100 μF (220 μF).. Poza tym przy obciążeniu takiego wyjścia wysoką impedancją wzmacniacza, potrzeba trochę więcej czasu by kondensatory te się przeładowały i ustalił się mniejszy prąd upływności (w przypadku kondensatorów elektrolitycznych może to trwać nawet kilka minut, ze względu na wysoki poziom absorpcji dielektrycznej..). Zanim składowa stała, płynąca przez potencjometr, spadnie do akceptowalnej granicy, potencjometr może trzeszczeć podczas dokonywania nim regulacji. Na pewno każdy z Kolegów spotkał się z takim przypadkiem, że potencjometr "trzeszczy" gdy nim regulujemy zaraz po włączeniu wzmacniacza, a trzaski te po chwili całkowicie ustępują i później regulacja odbywa się już zupełnie poprawnie...

Pozdrawiam,
Romek

Regulator barwy najłatwiej można dodać jako pasywny układ na wejściu wzmacniacza o odpowiednio dużej czułości. Przy dzisiejszych wysokopoziomowych źródłach sygnału nie będzie z tym większego problemu. Można ewentualnie na wejściu dodać jeden stopień ECC82 czy czegoś o małym wzmocnieniu.

Wzmacniacz SE przy podobnej mocy będzie zazwyczaj droższy od PP i wcale nie prostszy w konstrukcji, ponieważ jest bardziej wrażliwy na czystość napięcia zasilania. Wszelkie mierzalne parametry ze zniekształceniami na czele wypadną na korzyść PP.
Pamiętaj, że przeciwsobne wzmacniacze też mogą pracować w klasie A
Ale ja robię transformatory do PP, więc moja opinia może być odrobinę subiektywna.

ps. Pozwolę sobie przesunąć wątek do działu dla początkujących.

Pozdrawiam
Jurek

[Jurek O]

Aktualnie regulator barwy dźwięku wygląda jak na załączonym schemacie.
Powiem krótko - To jest to o co mi chodziło

Pozdrawiam
Jurek

Edit:
Jeszcze jedna sprawa, na razie na przekór Tomkowi, który jest zdania, że:

Kondensatora Ck można nie montować dzięki czemu wprowadzi się ujemne sprzężenie zwrotne zmniejszające zniekształcenia nielinearne.

Kondensator ten jak widać na schemacie zostawiłem - na razie

Wiesław w przyszłym tygodniu się pobawię generatorem i oscyloskopem, ponieważ na tą chwilę cała zabawa mi się trochę przejadła.
Ponadto właśnie leci Lista Przebojów PR3.

[Wiech]

To teraz pokaż jak wyglądają na nim przebiegi sinusoidalne i prostokątne.

Pozdrawiam
Wiesław

[Jurek O]

Do czego służą potencjometry R12; R17 i R21 ?

[kubafant]

R12 do równoważenia zmiennych napięć sterujących; R21 do ustawiania sumy prądów spoczynkowych; R17 do równoważenia prądów spoczynkowych.
Wzmcniacz w układzie Williamsona wymaga bardzo dobrego transformatora głośnikowego. Nie wszystkie dzisiejsze wyroby spełniają postawione przez Williamsona wymagania.

[Romekd]

Czołem.
Potencjometrem R12 możesz precyzyjnie wyregulować jednakowe wartości prądów lamp V3 i V4 (lub jednakowe amplitudy sygnałów na siatkach pierwszych lamp V5 i V6). Potencjometr R21 służy do ustawienia sumy prądów spoczynkowych lamp końcowych V5 i V6, a R17 umożliwia ustawienie identycznych prądów spoczynkowych w obu lampach. Po wstępnym ustawieniu potencjometrów można jeszcze dokonać drobnej korekty ich ustawienia, kierując się jak najniższym poziomem zniekształceń THD na wyjściu wzmacniacza.

Pozdrawiam
Romek

[Jurek O]

OK, Dziękuję. A po co jest tu wstawiony C13 ?

[kubafant]

To zwyczajny kondensator zasilacza, włączony między dodatni biegun zasilania a masę.
Niska wartość sugeruje kondensator stały. Niektórzy zalecają wstawianie równolegle do kondensatorów elektrolitycznych kondensatorów stałych o małej wartości, dla poprawy ich parametrów. Jak dowiedziono nie ma to żadnego uzasadnienia, a może (w pewnych przypadkach) być wręcz szkodliwe.

Pozdrawiam

[Jurek O]

Fakt !!! Ale gapa jestem

Potencjometrem R12 możesz precyzyjnie wyregulować jednakowe wartości prądów lamp V3 i V4 (lub jednakowe amplitudy sygnałów na siatkach pierwszych lamp V5 i V6).

A czy na odwracaczu fazy może wystąpić przesunięcie przebiegów między sobą - nie wiem jak fachowo zadać to pytanie więc zamieszczam "foty" o co mi chodzi.

[kubafant]

Gdzie masz przyłożone sondy? Sygnały powinny być przesunięte w fazie o dokładnie 180 stopni.

[Jurek O]

Jakub to są tylko moje hipotetyczne rozmyślania
Jeżeli byłby to rzeczywisty pomiar w realnym układzie to sondy w obu przypadkach byłyby podłączone pod siatki pierwsze lamp mocy.
A przebieg z jednej sondy byłby odwrócony za pomocą funkcji oscyloskopu.

Jurek