Regenerator KF odbiera stację UKF. Wszędzie.

Jeśli informacja nie pasuje do żadnego działu, a musisz się nią podzielić - zrób to tutaj.

Moderatorzy: gsmok, tszczesn, Romekd

fugasi
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 4191
Rejestracja: pt, 2 grudnia 2005, 20:47

Regenerator KF odbiera stację UKF. Wszędzie.

Post autor: fugasi »

Zbudowałem prosty odbiornik reakcyjny wg. schematu jak w załączniku. Tak, tranzystorowy ale że reakcyjny to retro. :) Problem polega na tym że jak dotąd nie udało mi się złapać żadnej stacji KF, za to bez względu na ustawienie kondensatora strojeniowego słyszę lokalny nadajnik UKF zamontowany niestety na kominie kilkaset metrów od mojego domu. :evil:
No, prawie na całej skali go słyszę, bo kiedy płytki rotora są maksymalnie wysunięte to ta "zagłuszarka" znika. Odbiornik pracuje chyba prawidłowo tj. szumi po włączeniu zasilania, przy kręceniu potencjometrem gdzieś w okolicach 3/4 długości ścieżki słyszę charakterystyczny efekt dźwiękowy zwiastujący przekroczenie progu reakcji itd.
Czy da się coś zrobić aby radyjko nie odbierało UKF-u?
Załączniki
pipsqueak.gif
pipsqueak.gif (37.8 KiB) Przejrzano 175 razy
_
gustaw353
1250...1874 posty
1250...1874 posty
Posty: 1773
Rejestracja: czw, 2 czerwca 2011, 19:43
Lokalizacja: Wrocław - Krzyki

Re: Regenerator KF odbiera stację UKF. Wszędzie.

Post autor: gustaw353 »

Wyjmij Q1 - i pewnie dalej będzie odbierał stację FM-ową.
Ostatnio zmieniony pn, 15 października 2012, 20:45 przez gustaw353, łącznie zmieniany 1 raz.
Awatar użytkownika
Marcin K.
6250...9374 posty
6250...9374 posty
Posty: 6544
Rejestracja: śr, 18 stycznia 2006, 16:45
Lokalizacja: Kolonia Poczesna, jo90nq

Re: Regenerator KF odbiera stację UKF. Wszędzie.

Post autor: Marcin K. »

Spróbuj coś w terenie odebrać, za blisko jest nadajnik to na kawałku kabla będziesz odbierał :roll:
Pobaw się z jakąś homodyną, kiedyś A. Janeczek opracował coś takiego na UL1202, BF966 i LM386. U mnie nawet dział choć był strasznie podatny na zbliżanie ręki :)
μ Ω Σ Φ π
SQ9MYU
_idu

Re: Regenerator KF odbiera stację UKF. Wszędzie.

Post autor: _idu »

Masz na tyle silny sygnał stacji FM że Twój odbiornik mógł się stać detektorem synchronicznym. Oscylator jest detektorem FM.
Któraś z harmonicznych tego generatora synchronizuje się z odbieraną częstotliwością. Oscylator może bez sygnału pracować pod progiem oscylacji, odebrany sygnał może wywołać słabą silnie synchronizowaną oscylację. Ponieważ detektor synchroniczny jest wysoce selektywny to nie słyszych efektów przejścia progu wzbudzenia ani odbioru innych stacji.

Jakie wnioski?
Filtr pasma UKF na wejściu odbiornka będzie konieczny. Ponadto uklad ma tendencje go generowania wielu harmonicznych. Dobierz warunki pracy jako oscylatora.

P.S. Szerokość przechwytu synchronizacji jest tym szersza im silniejszy sygnał doprowadzony do oscylatora. Generator zsynchronizuje się tylko z najsilniejszym sygnałem eliminując wszystkie inne słabsze w pasmie synchronizacji.
fugasi
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 4191
Rejestracja: pt, 2 grudnia 2005, 20:47

Re: Regenerator KF odbiera stację UKF. Wszędzie.

Post autor: fugasi »

Rację miałeś, gustaw. Wyjąłem pierwszy tranzystor i odbieram tą nieszczęsną stację UKF jak gdyby nigdy nic!
W międzyczasie nawinąłem nową cewkę, 11 zw. + 2 zw., na karkasie 35 mm drutem 0,60 (poprzednio na karkasie 20 mm) oraz zmniejszyłem potencjometr reakcyjny do 100k (poprzednio 150k). Przy kondensatorze z mocno wysuniętymi płytkami rotora wreszcie odbieram parę stacji krótkofalowych. Oczywiście po wlutowaniu z powrotem T1. :)
Ale to tylko na małym odcinku, na reszcie panuje owa mocna stacja UKF. Co z tym dalej począć?
_
gustaw353
1250...1874 posty
1250...1874 posty
Posty: 1773
Rejestracja: czw, 2 czerwca 2011, 19:43
Lokalizacja: Wrocław - Krzyki

Re: Regenerator KF odbiera stację UKF. Wszędzie.

Post autor: gustaw353 »

Twoja nowa cewka może mieć indukcyjność ok. 8 µH (poprzednia miała mniejszą). Przy minimalnej pojemności kondensatora zmiennego plus pojemności montażowe może stworzyć obwód rezonansowy na częstotliwości w okolicach 15...20 Mhz. To pozwala by sygnał stacji FM „załapał się” jeszcze na skłon charakterystyki rezonansowej tego obwodu. Jego częstotliwość to tylko parę oktaw (harmonicznych) wyżej. Sygnał modulowany częstotliwościowo z dużą radiofoniczną dewiacją będzie zmieniał swoją amplitudę w sposób zauważalny – oczywiście dla znajdującego się w pobliżu detektora AM (D1) lub jakiegoś innego nieliniowego elementu w układzie.
W ten prosty sposób zwykły odbiornik detektorowy AM potrafi odebrać lokalną stację FM-ową.
Po zwiększeniu pojemności kondensatora strojeniowego przestałeś odbierać zakłócającą stację. Częstotliwość rezonansowa obwodu odsunięta została na sporą odległość i oporność jego zmniejszyła się znacznie (stosunek L/C) co spowodowało znaczne tłumienie sygnału FM.
Na możliwość odbioru lokalnych stacji z zakresu 88 -108 Mhz mogą mieć wpływ także nieprzewidziane pasożytnicze pojemności i indukcyjności montażowe. Mogą powstawać zjawiska opisane przez kol. STUDI.
W dość długim wątku o „odbiorniku reakcyjnym co chciał działać lub nie” (poszukać należy w archiwum) zwracałem uwagę na możliwość powstawania takich niespodzianek i sugerowałem sposoby przeciwstawiania się im.
fugasi
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 4191
Rejestracja: pt, 2 grudnia 2005, 20:47

Re: Regenerator KF odbiera stację UKF. Wszędzie.

Post autor: fugasi »

gustaw353 pisze:Po zwiększeniu pojemności kondensatora strojeniowego przestałeś odbierać zakłócającą stację.
Na odwrót - po zmniejszeniu. Stacja UKF grzmi mi przez całe 8/10 obracania gałką kondensatora, podczas gdy płytki rotora wychodzą spomiędzy płytek statora, po czym milknie i parę "milimetrów" dalej, gdy płytki są już prawie maksymalnie wysunięte, odzywają się wreszcie stacje krótkofalowe.
Mam jeszcze takie pytanie: czy ten rodzaj detektora (autor określa go jako "floating detector"), ten układ odbiornika w ogóle jest jakoś szczególnie czuły na tego rodzaju rzeczy?
Czy gdybym zbudował klasyczny układ Armstronga, z cewką reakcyjną, kondensatorem reakcyjnym, no i FET-em zamiast lampy oczywiście, to miałbym szanse ustrzec się odbioru UKF?
Ostatnio zmieniony sob, 20 października 2012, 22:19 przez fugasi, łącznie zmieniany 1 raz.
_
gustaw353
1250...1874 posty
1250...1874 posty
Posty: 1773
Rejestracja: czw, 2 czerwca 2011, 19:43
Lokalizacja: Wrocław - Krzyki

Re: Regenerator KF odbiera stację UKF. Wszędzie.

Post autor: gustaw353 »

To mi, kolego, zabiłeś klina - ale nic to, nauka radziecka zna różne przypadki. Zapewne da się to jakoś wytłumaczyć. Dobrze by było być przy tym.
Nie widać konstrukcji.
Detektor ... dziwny czemuś, jak on sobie radzi? Pewnie bazuje na upływności (!) kondensatora C7.
Radził sobie i bez tranzystora!
fugasi
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 4191
Rejestracja: pt, 2 grudnia 2005, 20:47

Re: Regenerator KF odbiera stację UKF. Wszędzie.

Post autor: fugasi »

Bez tranzystora działał, bo tam dioda jest (p. schemat w załączniku pierwszego wpisu). :) Koniecznie germanowa. Opis "floating detector" nie jest zbyt bogaty. Napisano tylko "D1 i C4 tworzą floating detector, który zapewnia wysoką czułość i małe obciążenie Q1. Stosunkowo mała rezystancja zaporowa diody germanowej zapewnia napięcie niezbędne do pracy detektora".
_
gustaw353
1250...1874 posty
1250...1874 posty
Posty: 1773
Rejestracja: czw, 2 czerwca 2011, 19:43
Lokalizacja: Wrocław - Krzyki

Re: Regenerator KF odbiera stację UKF. Wszędzie.

Post autor: gustaw353 »

Dobrze by było zobaczyć oscyloskopem czy są "relaksacje" a bazie Q1/C4 - czy i kiedy przechodzi w stan superreakcji (?) - oj, może wtedy szeroko zamiatać.
C5 i potencjometr R1 możliwie krótko należałoby poprowadzić, C3 też.
fugasi
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 4191
Rejestracja: pt, 2 grudnia 2005, 20:47

Re: Regenerator KF odbiera stację UKF. Wszędzie.

Post autor: fugasi »

Cud! Włożyłem w podstawkę inny tranzystor Q1 (inny egzemplarz 2N2222A) i owa namolna stacja UKF zniknęła! Nie żebym specjalnie go wymienił, po prostu mierzyłem bety wszystkich tranzystorów tego typu jakie mam w zapasie i wstawiłem ten z największą. Podłożyłem też kawał laminatu miedziowego pod płytkę odbiornika (który został zamontowany starodawną metodą pseudodruku na kawałku tekstolitu) i podłączyłem go od masy układu.
Polepszyło się, teraz odbieram więcej stacji ale, paradoksalnie - układ stał się bardziej podatny na zbliżanie ręki.
_
gustaw353
1250...1874 posty
1250...1874 posty
Posty: 1773
Rejestracja: czw, 2 czerwca 2011, 19:43
Lokalizacja: Wrocław - Krzyki

Re: Regenerator KF odbiera stację UKF. Wszędzie.

Post autor: gustaw353 »

Wygląda na to, że nowy Q1 spowodował zaskok generatora. Przy niskim napięciu zasilania (ok. 2V) i ogromnej wartości R1 w emiterze zapewne nie każdy tranzystor tu zaskoczy.
Patrząc na układ dochodzę do wniosku, że stopień na Q1 to mnożnik dobroci obwodu L1 / C2 – czyli regen. Dioda D1 to albo zwykły detektor AM albo mieszacz.
Przed stanem wzbudzenia generatora , gdy układ działa jeszcze jak mnożnik dobroci w obwodzie L1 / C2 rozbuja się sygnał dostarczony z anteny. Jego wartość może być na tyle dostateczna by poddać go normalnej detekcji AM.
Natomiast by odbierać CW i SSB należy doprowadzić układ do ciągłej „delikatnej” generacji by na diodzie D1 nastąpiło mieszanie odbieranego sygnału z sygnałem heterodyny na Q1.
Stan stabilny pracy tego układu jest bardzo trudno utrzymać. Bez wzmacniacza a raczej separatora na wejściu to radio może działać zapewne tylko z krótką anteną. Elementy regulacji (C2 i R1) powinny być wyposażone w długie plastikowe ośki.
Co do diody detektora/mieszacza to by osiągnąć max. czułość musi ona mieć mały spadek napięcia w kierunku przewodzenia – czyli germanowa lub dioda schottky.
Myślę , że można by spróbować pomóc temu detektorowi/mieszaczowi. Na próbę katodę diody połączyć rezystorem (10-100kΩ) z szyną zasilania 2V (+C6) lub takim rezystorem ją zbocznikować (?!).
By zwiększyć stabilność generatora może między emiter a potencjometr wpiąć rezystor ok. 3,3-10 kΩ a sam potencjometr dla w.cz. zbocznikować do masy kondensatorem ceramicznym ok. 10 nF.
Na pewno byłby przydatny mały kondensator zmienny (C1) jako regulowany tłumik sygnału z anteny – bardzo pomaga.
No i oczywiście brak w tym układzie rzeczy podstawowej – filtra dolnoprzepustowego m.cz. Nic nie stoi na przeszkodzie by stopień na Q2 zajął się tym. Po prostu zrobić z niego amplifiltr z pasmem do ok. 3 kHz.
Żeby walka z lokalną stacją FM była bardziej skuteczna antenę wskazane jest przepuścić przez filtr dolnoprzepustowy, tak do 30 Mhz – no i ekranowanie!
fugasi
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 4191
Rejestracja: pt, 2 grudnia 2005, 20:47

Re: Regenerator KF odbiera stację UKF. Wszędzie.

Post autor: fugasi »

gustaw353 pisze:Bez wzmacniacza a raczej separatora na wejściu to radio może działać zapewne tylko z krótką anteną.
Zgadza się. Przy symbolu anteny jest nawet adnotacja "Hi-Z", czyli że ma mieć wysoką impedancję. W praktyce - teleskop. Tylko tyle wiem, bo tak napisano w opisie. :P Co właściwie decyduje o tym że antena ma wysoką czy niską impedancję? A np. "lonwire", powiedzmy 40 metrowy ma impedancję niższą czy wyższą od dipola półfalowego 2 x 20 m?
Co do diody detektora/mieszacza to by osiągnąć max. czułość musi ona mieć mały spadek napięcia w kierunku przewodzenia – czyli germanowa lub dioda schottky.
Wstawiłem DOG56, bo akurat tylko taką miałem pod ręką. Jeśli wierzyć niedawno zalinkowanej przeze mnie stronie z testami diod do odbiorników detektorowych są diody które pracują tak sobie ale są i diodowe "Święte Graale" .
Gdzieś w pudłach mam zakopane jeszcze diody AAP120 (o "wysokim napięciu wstecznym") i jeszcze inne, serii AAP15* ale zdaje się że niektóre z nich, jakkolwiek germanowe są określane jako impulsowe, nie detekcyjne. Nie bardzo znam się na tym - czy to jakaś przeszkoda?
Ciekawostka - za użytą oryginalnie w tym odbiorniku 1N34 pan Gembara (kultowy sklep w Poznaniu) zaśpiewał 10 zł. :)
Myślę , że można by spróbować pomóc temu detektorowi/mieszaczowi (...)
.
W ten weekend o ile znajdę czas spróbuję to co napisałeś - zastosować.
Dwa pytania w związku z tym:

* jak przerobić stopień przedwzmacniacza na tranzystorze Q2 na filtrujący?
* w jaki sposób wykonać ów filtr dolnoprzepustowy 30 kHz?
_
gustaw353
1250...1874 posty
1250...1874 posty
Posty: 1773
Rejestracja: czw, 2 czerwca 2011, 19:43
Lokalizacja: Wrocław - Krzyki

Re: Regenerator KF odbiera stację UKF. Wszędzie.

Post autor: gustaw353 »

Antena Long Wire w punkcie zasilania, przy niezmiennej jej długości, ma zmieniającą się impedancję zależną od częstotliwości na jakiej jej przyszło pracować. Wartość tej impedancji może zmieniać się w zakresie od kilkunastu omów do sporych kiloomów. Dipole też podobnie się zachowują.
Krótkie anteny mogą być równie efektywne. Należy je jedynie obciążyć bardzo dużą opornością wejściową odbiornika. Mają one charakter pojemnościowy impedancji, są wrażliwe na pole elektryczne – składową elektromagnetycznej fali radiowej. Potrafi zaindukować się w nich spore napięcie.
Często z dopasowaniem anten błędnie problem jest pojmowany. Urządzenia nadawczo-odbiorcze najczęściej posiadają wspólne gniazdo antenowe dla toru nadawczego i odbiorczego. Sygnał do wejścia RX pobierany czasami jest z π-filtra toru nadawczego. Najczęściej ten π-filtr jest pierwszym elementem wstępnej selekcji dla toru odbiorczego. Elementy jego (L,C) są tak dobrane by przede wszystkim stworzyć najlepsze dopasowanie stopnia końcowego nadajnika do systemu antenowego.
W ten sposób oporność jaką antena widzi w gnieździe antenowym to najczęściej 50 Ω .
Gdy podłączamy antenę tylko do odbiornika to takich jednoznacznych wymagań co do oporności wejściowej nie ma. Często radio posiada kilka gniazd antenowych lub przełącznik rodzaju anteny.
I mówiąc o dopasowaniu anteny należy nieć na uwadze czy chodzi o antenę odbiorczą czy nadawczo-odbiorczą !
W innym wątku wskazywałem na różne rozwiązania wejść antenowych w odbiornikach radiofonicznych. Wskazywałem np. na bardzo dużą ilość zwojów w cewce antenowej (wejściowej) w Ago/Pioniero-podobnych. Cewka „rezonansowa” obwodu wejściowego ma tam kilka razy mniejszą ilość zwojów. Takie rozwiązanie pozwala skutecznie wykorzystać krótkie anteny.
Prostszym rozwiązaniem jest połączenie jej poprzez kondensator o niewielkiej pojemności. Jeżeli zastosować w tym miejscu nieduży zmienny kondensator to można płynnie, w szerokim zakresie dobrać warunki współpracy anteny z radiem. Najczęściej amatorzy nasłuchowcy stosują jedną antenę do odbioru w szerokim, płynnie przestrajanym zakresie częstotliwości. Tak więc widać jak należy rozważać problem „dopasowania” anteny.
Do nadawania stosowane są anteny ściśle obsługujące pasmo częstotliwości lub krotności tych częstotliwości (anteny wielo-bandowe). W tym przypadku dba się o dopasowania oporności falowych.

Co do diody detektora/mieszacza : najlepiej o jak najmniejszym spadku napięcia w kierunku przewodzenia. Do detekcji bardzo małych sygnałów najlepsze są takie (jako ciekawostka):
http://pl.wikipedia.org/wiki/Dioda_wsteczna
Ogólnie diody detekcyjne powinny być niskoszumne, mieć małą pojemność, ich napięcie wsteczne i prąd przewodzenia nie są tak istotne jak w diodach impulsowych. Te drugie muszą być przede wszystkim szybkie i nie mieć zbyt dużego prądu wstecznego.
fugasi
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 4191
Rejestracja: pt, 2 grudnia 2005, 20:47

Re: Regenerator KF odbiera stację UKF. Wszędzie.

Post autor: fugasi »

Ciekawostka: ten układ (bez wzmacniacza m.cz) został także opisany w rosyjskiej książce "Техника радиоприема: простые приемники АМ" В.Т. Полякова.
Jednego nie rozumiem: co ma dawać przyłączenie równolegle do diody detekcyjnej rezystora 1MΩ w przypadku jeśli ta dioda jest bardziej nowoczesna ("современная" - znaczy krzemowa)?
Załączniki
1.png
2.png
3.png
_
ODPOWIEDZ