Klucz lampowy

[fuki]

Witam,
Potrzebuję załączać napięcie 1-10kV przy prądzie 1mA czas załączenia <1ms zbocza <100us stąd pojawił się pomysł żeby to zrobić na lampie.
W konstrukcjach elektronicznych jestem dosyć zaawansowany, ale o lampach mam tylko bardzo podstawową wiedzę książkową i brak mi doświadczenia.

Znalazłem triodę PD500 o parametrach 1.6mA 25kV, stosowaną jako stabilizator równoległy w TV czyli zupełnie inaczej niż to co mi potrzeba.

Czy ta lampa się nada?
Jak uzyskać na niej względnie mały spadek napięcia?

Żeby ją wyłączyć trzeba podać na siatkę napięcie ujemne, dopuszczalne jest -150V, a -40V podano jako najgorszy przypadek napięcia, które daje 0,1mA, więc powinno być (-40V..-150V) jakie wybrać?

Charakterystyki są podane dla napięć >10kV, ale można się domyślić że dla 1mA spadek napięcia mały nie będzie, czy można go zmniejszyć stosując dodatnią polaryzację siatki?

Lampa nazwana jest triodą ale siatki ma dwie, druga siatka (ekranująca) ma podane maksimum 0V, czym taka lampa różni się od tetrody?
https://frank.pocnet.net/sheets/010/p/PD500.pdf

[Szrot majster]

Witam!
Zastanów się, czy to jest dobry pomysł.....taka ED500(GP5)/PD500 będzie emitować znaczne ilości promieniowania rentgenowskiego, możesz dostać w krótkim czasie więcej niż likwidatorzy z Czarnobyla
Kiedyś głośne były przypadki białaczki u żołnierzy, którzy obsługiwali system radiolokacyjny "TROPA" w byłym NRD.
Winne temu były próżniowe kenotrony, które prostowały impulsy napięcia 25kV, w pobliżu szafek osprzętu nigdy nie powinien przebywać człowiek, jednak ZSRR po prostu "olał" sprawę.
Ja osobiście bym nie próbował prostować/przełączać napięcia wyższego niż 2kV, z uwagi na problem emisji promieniowania X.

[fuki]

Nie ma żadnego problemu w emisji promieniowania X, wiem co robię, mam w tym urządzeniu lampę rentgenowską, która na pewno robi to lepiej niż ta trioda.

[Ola Boga]

Wypowiem się czysto teoretycznie, bo nie mam żadnego doświadczenia z takimi napięciami poza czytaniem o nich w książce.

Po pierwsze, wydaje mi się, że lampa pracując jako klucz nie powinna specjalnie emitować niczego szkodliwego, ponieważ przy wysokim napięciu anodowym nie będzie przepływał przez nią prąd, a podczas przepływu prądu napięcie będzie niskie. Jeżeli zbocza przebiegu sterującego będą wystarczająco strome, straty mocy w lampie będą niskie.

Dalej, spadek napięcia na załączonym kluczu, nawet jeżeli nie ma takiej sytuacji opisanej w katalogu, możesz łatwo zmierzyć. W tym przypadku trzeba połączyć obie siatki do katody i zobaczyć przy jakim napięciu anodowym prąd anody osiągnie zadaną wartość.

Co do zatkania lampy, można robić to samą siatką sterującą, ekran pozostawiając na potencjale 0V dla zapewnienia stabilności. Według katalogu podanie na siatkę napięcia poniżej -25V (może to być -30V lub -50V dla pewności) powinno dość dokładnie zatkać lampę.

Moim zdaniem taki klucz lepiej byłoby zrobić po stronie bliższej potencjału masy. Nie wiem, czy zasilasz swoje działo atomowe napięciem dodatnim, czy ujemnym. Jeżeli dodatnim, to chyba lepiej włączyć je w anodę lampy, tak aby cały układ sterowania był blisko masy urządzenia.

[fuki]

Dalej, spadek napięcia na załączonym kluczu, nawet jeżeli nie ma takiej sytuacji opisanej w katalogu, możesz łatwo zmierzyć. W tym przypadku trzeba połączyć obie siatki do katody i zobaczyć przy jakim napięciu anodowym prąd anody osiągnie zadaną wartość.

Na tym etapie jeszcze nie mam lamp.
W takim razie kupię lampy i pomierzę.

[atom1477]

Moim zdaniem lampa się nada. Nie będzie emitować promieniowania X z powodów które już opisał Ola Boga.
A po co jest tam ekran to jest opisane w datasheecie (tylko po angielsku).
To chroni siatkę i katodę przed napięciem z anody. Czyli pełni rolę ochronną a nie ekranującą (nie zwiększającą wzmocnienie).
Piszą tam też o konieczności stosowania opaski ochronnej na zewnątrz lampy.

[fuki]

Znalazłem jeszcze 6E15P co prawda tylko do 5kV ale za to ma zapas wydajności prądowej bo podają max 10mA, co też może być przydatne. To już jest typowa tetroda dla której charakterystyki podają dla 25V i 50V na drugiej siatce.
Zamówiłem jedne i drugie i będę eksperymentował.
https://frank.pocnet.net/sheets/112/6/6e15P.pdf


Jakby ktoś miał coś do dodania, to chętnie poczytam.

[Ola Boga]

co prawda tylko do 5kV

5kV jest podane jako wartość maksymalna, więc jeżeli chcesz przełączać 10kV, to raczej nic dobrego z tego nie wyjdzie.

[fuki]

co prawda tylko do 5kV

5kV jest podane jako wartość maksymalna, więc jeżeli chcesz przełączać 10kV, to raczej nic dobrego z tego nie wyjdzie.

Mam kilka powiązanych eksperymentalnych projektów i lampa która wytrzyma 5kV będzie użyteczna do 5kV, tej to nie mam potrzeby katować, ale chciał bym wiedzieć co by się stało gdybym taką PL500 która ma dopuszczalne 8kV w impulsie zostawił na dłużej (ale zatkaną).

Dalej, spadek napięcia na załączonym kluczu, nawet jeżeli nie ma takiej sytuacji opisanej w katalogu, możesz łatwo zmierzyć. W tym przypadku trzeba połączyć obie siatki do katody i zobaczyć przy jakim napięciu anodowym prąd anody osiągnie zadaną wartość.

Mam pierwszy pomiar, zasiliłem żarzenie nominalnym prądem, zwarłem katodę ekran i siatkę, dałem się wygrzać kilka minut i zmierzyłem ostrożnie prąd przy 1kV na anodzie.
Uzyskałem ok 130uA w dwóch lampach i 60uA w trzeciej prąd rośnie podczas pomiaru ale też rośnie w wyniku dłuższego trzymania włączonego żarzenia.

I tutaj przyda mi się pomoc kogoś kto się zna. Czytałem że są różne metody postępowania ze starymi lampami, ale trochę mi się to miesza i nie wiem co zrobić. Czy zostawić na dłużej? Bez anodowego czy z?

Jak to jest z tym zatruwaniem katody? Czy pomiar emisji katody zrobiony j.w. jest szkodliwy czy nie?

[fuki]

Na razie nie mam pod ręką zasilacza wysokonapięciowego, stąd tylko 1kV, czy można ocenić jak się ma prąd przy takim niskim napięciu, do tego co podają w katalogu dla 10kV?

[janusz rafalski]

A może Tyratrony? Są u zięcia po likwidacji firmy TH dużej mocy i wys.napięcia. Podam typy po zainteresowaniu. Cena byłaby minimalna-symboliczna. Pozdrawiam J.Raf.

[tszczesn]

Tyratrony pracujące przy takim napięciu to elementu sporej mocy, na samo żarzenie zjedzą mnóstwo prądu. Do tego wchodzą w grę tylko tyratrony z gazem szlachetnym rtęć ma za małe czasy jonizacji i możliwe że dejonizacji też (jak szybko może powrócić napięcie?). Analogiczne zastosowania były w przypadku radarów, tego rodzaju tyratrony były nazywane modulacyjnymi, ale prądy tam były liczone w amperach (w impulsie) i stąd mocne żarzenie.

Nie kojarzę w tej chwili lampy małej mocy mającej 10kV maksymalnego napięcia anody innej niż triody stabilizacyjne HV (a one mają duże "napięcie nasycenia"). Ja bym próbował z lampami do odchylania - taka EL81 musi wytrzymywać katologowo 7kV, 10kV prawie na pewno tez da radę. Pytanie jak się będzie degradować szkło bańki - na pewno trzeba dbać o izolację, czystość i suchość bańki. No i trzeba wybrać egzemplarz ze znakomitą próżnią.

[fuki]

Wczoraj zbudowałem coś do zasilania HV i pomierzyłem że wymagany prąd 1mA uzyskuję przy 4kV, sporo ale na upartego da się użyć.
Moje trzy lampy, po dłuższym wygrzaniu uzyskały takie same parametry z dokładnością do 10%, wniosek z tego że raczej są dobre i lepiej nie będzie.

Ja bym próbował z lampami do odchylania - taka EL81 musi wytrzymywać katologowo 7kV, 10kV prawie na pewno tez da radę. Pytanie jak się będzie degradować szkło bańki - na pewno trzeba dbać o izolację, czystość i suchość bańki. No i trzeba wybrać egzemplarz ze znakomitą próżnią.

Też o tym myślałem, nie miałem pojęcia że szkło bańki może degradować od wysokiego napięcia, czy są inne negatywne skutki utrzymywania HV na lampie, która ma specyfikację tylko na krótkie impulsy?

Jak ocenić czy lampa ma dobrą próżnię? czytałem że jonizacja gazów zwiększa prąd siatki.

[atom1477]

Wczoraj zbudowałem coś do zasilania HV i pomierzyłem że wymagany prąd 1mA uzyskuję przy 4kV, sporo ale na upartego da się użyć.
Moje trzy lampy, po dłuższym wygrzaniu uzyskały takie same parametry z dokładnością do 10%, wniosek z tego że raczej są dobre i lepiej nie będzie.

Spróbuj pracy z dodatnim napięciem siatki i/lub ekranu.

[tszczesn]

Też o tym myślałem, nie miałem pojęcia że szkło bańki może degradować od wysokiego napięcia, czy są inne negatywne skutki utrzymywania HV na lampie, która ma specyfikację tylko na krótkie impulsy?

Zachodzić może elektroliza szkła (to daje te ciemna zacieki na używanych lampach odchylania), ale w tym wypadku chyba jako jedyny dokładniejsze informacje może dać nasz niezawodny Alek.

Jak ocenić czy lampa ma dobrą próżnię? czytałem że jonizacja gazów zwiększa prąd siatki.

Np. mierząc prąd jonowy siatki. Ja bym zrobił brutalny test - rozgrzał anodę i podłączył lampę (oczywiście z rozgrzaną katodą i odpowiednio dużym ujemnym napięciem siatki, blokującym lampę) przez duży opornik pod 10kV + margines bezpieczeństwa - jak w lampie nie nastąpi wyładowanie to uznałbym próżnię za wystarczająco dobrą.