Dobór rezystorów - odporność na udary prądowe

Jeśli informacja nie pasuje do żadnego działu, a musisz się nią podzielić - zrób to tutaj.

Moderatorzy: gsmok, tszczesn, Romekd

Awatar użytkownika
Tomasz Gumny
1875...2499 postów
1875...2499 postów
Posty: 2301
Rejestracja: pn, 1 stycznia 2007, 23:18
Lokalizacja: Trzcianka/Poznań
Kontakt:

Dobór rezystorów - odporność na udary prądowe

Post autor: Tomasz Gumny »

Przy okazji testowania zabezpieczeń w mierniku lamp trafiłem na problem w doborze rezystorów.
Zapewne nie tylko ja siegając do szuflady po rezystor cieszę się, że znalazłem egzemplarz o potrzebnej rezystancji. Potem upewniam się czy rezystor może rozproszyć przewidywaną moc. Jeśli po obudowie poznam typ, to sprawdzam dopuszczalne napięcie pracy. W układach pomiaru prądu wypada się jeszcze upewnić czy nie zdyskwalifikuje go za duża indukcyjność, która w szeregowym zasilacza raczej nie przeszkadza.
Problem powstaje, gdy trzeba naładować (rozładować) duży kondensator do wysokiego napięcia. Taki dobór aby w żadnym momencie nie przekroczyć dopuszczalnej mocy prowadzi do absurdalnych wyników, np. 300V, 100R => 900W. Nawet przyjęcie sugerowanego przez producentów rezystorów współczynnika x10 dla chwilowych (<5s) przeciążeń niewiele pomaga. Niektórzy producenci rezystorów drutowych podają dokładniejsze dane: np. pozwalają na 100-krotne przeciążenie w czasie <100us, ale i to nie tłumaczy dlaczego będący niemal regułą w zasilaczach lampowych kilusetomowy rezystor o mocy 2..5W ładujący kilkaset uF działa i ma sie dobrze.
Z moich obserwacji wynika, że najbardziej odporne na chwilowe przeciążenia są rezystory drutowe, znacznie mniej metalizowane a najsłabsze są węglowe (masowe).
Mamy tu kilku energoelektroników :D - może podzielą się wiedzą i doświadczeniem na ten temat?
Tomek
traxman

Re: Dobór rezystorów - odporność na udary prądowe

Post autor: traxman »

W zasadzie innych fabrycznych niż podobne do tych:
https://www1.elfa.se/data1/wwwroot/webr ... 063002.pdf
nie spotkałem. Ale nie ma tam przeciążalności, jest tylko wzmianka o spadku mocy traconej do 0W, przy 200'C.
W przypadku rezystorów większych mocy (hamujące), wykonane są na zamówienie, ale przekrój drutów oporowych (prętów) jest rzędu kilku mm, więc w normalnych warunkach ciężko je jest uszkodzić, dodatkowo często zamykane są w oleju i mają wymuszone chłodzenie.

W przypadku ładowania pojemności w filtrze wzmacniacza jest tylko stała czasowa RC (raczej nie większa niż 1s) ładowania, prąd ograniczony jest do mniejszej wartości, bo i przez transformator i przez rezystancje szeregowe wszystkiego co po "drodze". W przypadku miernika zwarcie jest przy pełnym napięciu zasilania, ogranicza je tylko rezystancja Rds i rezystor pomiarowy, w dalszym ciągu jednak kondensator filtru jest doładowywany od strony prostownika, więc rezystor szeregowy musi być mocno przewymiarowany, dałbym w szereg 2x10Om(15Om)/5W.
Awatar użytkownika
Tomasz Gumny
1875...2499 postów
1875...2499 postów
Posty: 2301
Rejestracja: pn, 1 stycznia 2007, 23:18
Lokalizacja: Trzcianka/Poznań
Kontakt:

Re: Dobór rezystorów - odporność na udary prądowe

Post autor: Tomasz Gumny »

traxman pisze:W zasadzie innych fabrycznych niż podobne do tych:
https://www1.elfa.se/data1/wwwroot/webr ... 063002.pdf
nie spotkałem.
Niektórzy piszą więcej, ale chciałoby się więcej wiedzieć o tych rezystorach, które się kupuje... :?
traxman pisze:W przypadku rezystorów większych mocy (hamujące), [...] przekrój drutów oporowych (prętów) jest rzędu kilku mm, [...] dodatkowo często zamykane są w oleju i mają wymuszone chłodzenie.
A ten jak zwykle o tramwajach... :wink:
traxman pisze:W przypadku ładowania pojemności w filtrze wzmacniacza jest tylko stała czasowa RC (raczej nie większa niż 1s) ładowania, prąd ograniczony jest do mniejszej wartości, bo i przez transformator i przez rezystancje szeregowe wszystkiego co po "drodze".
Załóżmy ładowanie kondensatora 100uF przez rezystor 100R do napięcia 325V. Stała czasowa ~10ms i dla uproszczenia taki czas ładowania przyjmiemy. Czas jest poniżej 100ms, zatem ograniczeniem jest zdolność "pochłaniania" energii E=U^2*t/R a nie rozpraszanie mocy. W naszym wypadku wynosi ona ~10J. Okazuje się, że taką energię wytrzymują rezystory drutowe o mocy katalogowej większej od 10W!! A TME skąpi nawet nazwy producenta... :?
Tomek
traxman

Re: Dobór rezystorów - odporność na udary prądowe

Post autor: traxman »

Miłośnikiem tramwajów jest STUDI, ja miałem na myśli rezystory hamujące do falowników :D (przecież rozmawialiśmy o tym)
Nie pozostanie chyba nic więcej niż połączenie kilku rezystorów 5W w szereg, lub może lepiej równolegle - chyba, że wracamy do bezpiecznika?
ODPOWIEDZ