Szukam prostego wzmacniacza na bd355 i bd354b

[Nieliniowy]

Zapomniałem dodać, to ze przesuniecie fazowe 90 stopni odpowiada jeszcze całkiem dużemu wzmocnieniu, nie koniecznie świadczy to jednak że się wzbudzi. Pętla USZ nie jest wzmacniana tak samo jak sygnał wejściowy. Coś takiego było by powodem do niepokoju w konstrukcjach z para różnicową.

[Einherjer]

Tak jak zauważyłeś, wzmocnienie pętli trzeba jeszcze odpowiednio zmierzyć, przesunięcie fazy na wyjściu przy zamkniętej pętli nie mówi niczego.

[Tomek Janiszewski]

Wzmocnienie okolo 48dB, x250. Bez modyfikacji proponowanych przez Pana Janiszewskiego, nie nadaje się do bezpośredniego podłączenia pod współczesny sprzęt (CD player, iPad etc..). Ale, nadaje się jak najbardziej do współpracy z prostym detektorem AM.

Chodziło mi nie o niepotrzebnie duże wzmocnienie (a w konsekwencji i niewielką głębokość USZ które mogłoby obniżyć zniekształcenia gdyby było głębsze) tylko przede wszystkim o niepraktycznie dużą pojemność C3, dwukrotnie przewyższającą pojemność kondensatora wyjściowego C5. Obecnie mamy w układzie 2 ogniwa tnące pasmo od dołu na ok. 80Hz (R5C3 oraz R11C5). W efekcie dolna częstotliwość graniczna plasuje się na 120Hz co potwierdziły Twoje symulacje. Stąd propozycja odnośnie zamiany tych kondensatorów i zwiększenia R5 do 10 omów. Wtedy można oczekiwać obniżenia dolnej granicy pasma do 60Hz. A jeśli pogodzić się z dalszym zmniejszeniem wzmocnienia i zwiększyć R5 tak ze 2-3 razy aby dominować zaczęła stała czasowa R11C5 - to uda się zejść do 40Hz przy pozostawieniu 1000uF jako maksymalnej użytej we wzmacniaczu pojemności. To wystarczy aby wzmacniacz nie psuł charakterystyki częstotliwościowej nie tylko szerokopasmowych głośników RFT ale praktycznie każdej kolumny o sensownej dla niego mocy nie przewyższającej 15W (np. ZG15C ze szmaciakiem GDN16/15 lub ZG10C z szambopompą GDN16/10).

Wartość 4.5W to chyba nie RMS, ale wtedy chyba tak się podawało.

To była niechybnie moc przy wyraźnym już cięciu wierzchołków sygnału, kiedy to THD osiąga 10% jak to wyraźnie podano. Tego rzecz jasna niedasie słuchać, ale takie normy przyjęto jeszcze w dobie lamp, kiedy to takie zniekształcenia były jakoś tam akceptowalne, gdyż tam takie ostre obcinanie nie następowało, i na zniekształcenia składała się głównie druga i trzecia harmoniczna, przy niewielkiej zawartości harmonicznych wyższego rzędu.

Powodzenia w uruchamianiu.

Ale gdzie się podział Autor? Sfajczył coś i załamał się ostatecznie? Gdyby tak się stało - mógłbym poratować go swoim zapasem bedetek, i to o zdecydowanie lepszej becie.

[Nieliniowy]

Też mam nadzieje ze Autor się nie poddaje.

Zrobiłem wersje schematu z małymi ulepszeniami:
- USZ ustawione na wzmocnienie około 15dB, teraz będzie śmigać bezpośrednio ze standardowego wyjścia audio .
- Korekcja dolnej częstotliwości na około 20Hz.
- Ograniczenie górnego pasma do 250kHz, kompensacja Milerowska daje lokalne USZ stopnia napięciowego.
Tak powinno być stabilniej przy uruchamianiu, zawsze można dać mniejszy kondensator C4 później.
- Zmieniony układ bootstrapu, C8/R12, dzięki temu nie będzie napięcia stałego na głośniku.
C8 powinno być 220uF, nie 47uF, żeby nie było zniekształceń na częstotliwościach <100Hz. Z 220uF symulacja daje THD 0.035%, 1W

THD przy 1W RMS mocy, 1kHz, spadł 10x do 0.035%. To już powinno być przyjemne w odsłuchu. Pełne Hi-Fi

Nie miałem czasy na więcej pomiarów. Balans stałoprądowy wydawał się ok. Około 6V na emiterach końcowych.
Pobawię się tym jeszcze trochę i zaraportuje dane.

[Tomek Janiszewski]

- Zmieniony układ bootstrapu, C8/R12, dzięki temu nie będzie napięcia stałego na głośniku.

Przy zasilaniu bateryjnym bootstrap z prądem stałym w głośniku ma sens: unika się wówczas strat mocy sygnału audio w rezystorze R12. Ale skoro zastosowałeś bootstrap od głośnika niezależny - wskazane byłoby w kolejnym kroku zastosować tranzystor pnp w stopniu wstępnym, npn zaś - w sterującym. Bowiem tematycznym BD355 szybciej spada wzmocnienie przy wzroście prądu, niż BD354. Zastosowanie sterującego tranzystora npn pozwoli zmniejszyć jego prąd, a tym samym moc traconą w tym tranzystorze i rezystorach bootstrapu.

C8 powinno być 220uF, nie 47uF, żeby nie było zniekształceń na częstotliwościach <100Hz. Z 220uF symulacja daje THD 0.035%, 1W

Ano już miałem zamiar zwrócić uwagę na zbyt małą pojemność C8, ale doczytałem że też to zauważyłeś. Jeszcze tylko wskazane byoby dołożyć rezystorek kompensacyjny w układzie stabilizacji prądu spoczynkowego końcówki mocy (aby zmniejszyć jego zależność od napięcia zasilającego) oraz diody szeregowo z rezystorem dzielnika wejściowego po stronie emitera (co zapobiegnie rozjeżdżaniu się symetrii przy niestałym napięciu zasilającym) i... dostaniemy schemat jaki zaproponowałem na samym wstępie Zbudowany i uruchomiony!

[Krzysztof pl]

Witam po przerwie.
Wiele innych spraw na głowie nie pozwoliło działać dalej.
Zbuduję układ z ostatniego wpisu i sprawdzimy działanie.
Dziękuje za symulację i zainteresowanie , od jutra będziemy działać.
Dziękuję i pozdrawiam.

[Tomek Janiszewski]

Chcesz budować wszystko od nowa? To najprostsza droga do zniechęcenia się, lub popalenia wszystkich tranzystorów. Co się dzieje że wzmacniaczem który już zbudowałeś, zadziałał w końcu?

[Krzysztof pl]

Dzis sprawdezę bo po podłączeniu zródła np. mp3 jest zniekształcony dzwięk .
Moc rezystorów jest wazna ?

[Tomek Janiszewski]

Dzis sprawdezę bo po podłączeniu zródła np. mp3 jest zniekształcony dzwięk .

Napięcia stałe bez sygnału - zmierzyłeś? Póki tego nie zrobisz - nie podłączaj czego popadnie w nadziei że w końcu dźwięk będzie dobry, bo w końcu coś sfajczysz.

Moc rezystorów jest wazna ?

Właściwie to tylko R9 (wg schematu przesymulowanego) jest krytyczny. Gdy ma 82 omy, to w spoczynku wydziela się w nim przy 15V zasilania - 0,6W, przy wysterowaniu tylko minimalnie więcej. Należy więc użyć rezystora o mocy minimum 1W. Pozostałe mogą mieć 0,125W, 0,25W lub 0,5W ewentualnie więcej, jeśli miejsca nie szkoda. Na pewno jednak moc rezystorów tłumaczy dużych zniekształceń, chyba że który jest na granicy przepalenia się.

[Krzysztof pl]

Sprawdziłem teraz wszystko miałem mały błąd w montażu.
Okazało się że rezystor 100 Ohm źle wlutowałem.
Napięcie przed kondensatorem wyjściowym wynosi 5.89V.
Teraz działa normalnie.

[Tomek Janiszewski]

Napięcie przed kondensatorem wyjściowym wynosi 5.89V.

Przy jakim napięciu zasilania, 15V? Teraz wskazane byłoby doprowadzić końcówkę mocy do pełnej symetrii podziału napięcia zasilania, np. przez dobór rezystorów dzielnika polaryzującego bazę pierwszego tranzystora, co pozwoli uzyskać największą moc wyjściową. Zresztą na przytoczonym przeze mnie schemacie PIE z książki Masewicza rezystor 120k oznaczony jest gwiazdką, co oznacza że w razie potrzeby należy go dobrać. A prąd spoczynkowy końcówki mocy - mierzyłeś? Jeżeli masz rezystory emiterowe, to wystarczy w tym celu zmierzyć napięcie między emiterami BD354 i BD355. Wskazane jest zrobić to jeszcze przed zsymetryzowaniem napięcia na wyjściu, jako że z jego wzrostem wzrośnie w pewnym stopniu także prąd spoczynkowy. Chodzi o to aby nie okazał się za duży, co groziłoby zniszczeniem tranzystorów końcowych. Gdy będzie poniżej 100mA - nic złego stać się nie powinno.

[Krzysztof pl]

Tak przy napięciu 15V.
Tranzystory są lekko ciepłe po trzech godzinach grania.

[Tomek Janiszewski]

Tranzystory są lekko ciepłe po trzech godzinach grania.

I tak powinno być. Niemniej jednak warto ustawić 7,5V na wyjściu. Nie tylko pozwoli to uzyskać większą moc wyjściową, ale i wyrówna moce wydzielane na obu tranzystorach końcowych (obecnie BD354 jest obciążony mocniej). Ściślej mówiąc - maksymalną moc wyjściową uzyska się przy napięciu na wyjściu nieco niższym niż 7,5V jako że na straty dla dodatniej połówki sygnału składa się napięcie UBE tranzystora BD354 oraz UCE BC313. Razem będzie to gdzieś między 1V a 1,5V. Natomiast BD355 może być dzięki układowi bootstrap wysterowany aż do nasycenia, i traci się na nim około 0,5V. Optymalne w tej sytuacji wydaje się 7V napięcia spoczynkowego napięcia stałego na wyjściu. Jeżeli posiadasz oscyloskop i generator sygnałowy, wskazane byłoby delikatnie przesterować wzmacniacz, i ustawić stałe napięcie na wyjściu takie aby obcinanie wierzchołków przy zwiększaniu poziomu sygnału następowało równocześnie. Jeżeli jednak ostro bedzie obcinany jedynie górny wierzchołek, dolny zaś nie tylko będzie obcinany łagodnie, ale i na poziomie znacznie większym niż owe 0,5V - świadczyć to będzie o niedostatecznym prądzie kolektora w tranzystorze sterującym. Trzeba w takim wypadku zastosować tranzystory końcowe (zwłaszcza BD355) o większym wzmocnieniu przy maksymalnym prądzie kolektora jaki może wystąpić w układzie (na poziomie 1A), lub zmniejszyć reezystor obciążający BC313 ze 100 omów do mniejszej wartości, np. 82 omów jak to przewidywał schemat PIE.

[Tomek Janiszewski]

przy maksymalnym prądzie kolektora jaki może wystąpić w układzie (na poziomie 1A)

Omyłka: przy 2A. Dopiero co zastanawiałem się nad przebudową bida-komplementarnego knota na BD354 od Uwertury Stereo na pełnowartościowy wzmacniacz, i tam przewidywałem pracę z głośnikami 8 omów a nie 4 omy jak w temacie.

[Krzysztof pl]

Zmieniony rezystor z 100 Ohm na 82 Ohm i napięcie wynosi 7.3V