Filtr dwuobwodowy P.CZ. ze standardowych części

Moderatorzy: gsmok, tszczesn, Romekd, Einherjer, OTLamp

Awatar użytkownika
Nieliniowy
125...249 postów
125...249 postów
Posty: 226
Rejestracja: czw, 14 maja 2020, 00:15
Lokalizacja: Silicon Forest

Re: Filtr dwuobwodowy P.CZ. ze standardowych części

Post autor: Nieliniowy »

Jakość zdjęcia odpowiada jakości zestrojenia :)
Szerokość przemiatania to 20 kHz, pomiar na wejściu detektora. Fajnie widać zakres wąski zakres łapania synchronizacji.
Heterodyna zablokowana. Napięcie testowe podana na wejście heterodyny mieszacza żeby ominąć pułapkę P.CZ.
ARW było włączone i ustawione agresywnie na 300mV. Przy częstotliwości przemiatania 100Hz, ARW nie nadąża i nie przekłamuje charakterystyki.
Pomiar bez sondy detekcyjnej (szczytowej?) i widać ze ujemna strona się przerejestrowuje. Powinna być symetria góra/dół.
Nie mam pojęcia co to jest po lewej, przy szerszym zakresie przemiatania tam nic nie ma.
IMG_4239.jpg
Awatar użytkownika
Nieliniowy
125...249 postów
125...249 postów
Posty: 226
Rejestracja: czw, 14 maja 2020, 00:15
Lokalizacja: Silicon Forest

Re: Filtr dwuobwodowy P.CZ. ze standardowych części

Post autor: Nieliniowy »

Wesołego Święta Dziękczynienia,

Narysowałem schematy odpowiadające stanowi obecnemu urządzenia.
Rysowanie odręczne jest relaksujące. Obiecuję porządną wersje cyfrową, kiedy doprowadzę to radio do porządku.
zasilanie, wzmacniacz M.CZ., detektor synchroniczny
zasilanie, wzmacniacz M.CZ., detektor synchroniczny
Trzy osobne płytki: Filtr zasilania, wzmacniacz audio i detektor audio.
wzmacniacz P.CZ., detektor ARW
wzmacniacz P.CZ., detektor ARW
Płytka wzmacniacza pośredniej i detektora ARW.
heterodyna, wzmacniacz W.CZ.
heterodyna, wzmacniacz W.CZ.
Pytka wielkiej czestotliwosci
Awatar użytkownika
Nieliniowy
125...249 postów
125...249 postów
Posty: 226
Rejestracja: czw, 14 maja 2020, 00:15
Lokalizacja: Silicon Forest

Re: Filtr dwuobwodowy P.CZ. ze standardowych części

Post autor: Nieliniowy »

I jeszcze pomiary heterodyny.
heterodyna, wyjście na separatorze
heterodyna, wyjście na separatorze
spektrum, druga i trzecia harmoniczna
spektrum, druga i trzecia harmoniczna
Awatar użytkownika
Nieliniowy
125...249 postów
125...249 postów
Posty: 226
Rejestracja: czw, 14 maja 2020, 00:15
Lokalizacja: Silicon Forest

Re: Filtr dwuobwodowy P.CZ. ze standardowych części

Post autor: Nieliniowy »

Witam wszystkich serdecznie,

Uporałem się z większością problemów.

Głównym problemem było niedopasowanie detektora audio do ostatniego stopnia P.CZ. (wtórnika emiterowego) .
Oporność wyjściowa toru P.CZ. jest 2k, natomiast filtr wejściowy w detektorze to około 0.5k. Powoduje to niesymetryczne przesterowanie się toru P.CZ.
Rozprawiłem się z tym poprzez dodanie w szereg z kondensatorem sprzęgającym 10nF opornika 1.5k. Oczywiście powoduje to straty amplitudy ale przy wysokiej czułości detektora w niczym to nie przeszkadza. Po tej zmianie bardzo poprawiła się jakość detekcji, wróciła do stanu z poprzedniego odbiornika z prostym wzmacniaczem P.CZ. bez ARW. Po tej zmianie radio normalnie odbierało wszystkie lokalne stacje.

Następnie odkryłem że wzmacniacz W.CZ. wzbudza się na około 10..11MHz. Nie ma to nic wspólnego blisko pracującymi odbiornikami FM. Światła domowe LED i skala cyfrowa odbiornika sieją bardzo w eter a wzmacniacz lubi wysokie częstotliwości. Pomiary czułości odbiornika wykazały że na górnym końcu pasma 1650KHz jest lepsza przynajmniej 20x niż na dolnym końcu 520KHz. Zmieniłem układ na taki:
IMG_4279.jpg
Napięcie pobierane bezpośrednio z anteny ferrytowej, bez uzwojenia sprzęgającego. Teraz czułość jest równomierna i lepsza niż z poprzednim wzmacniaczem.

Kondensator filtracji ARW jeszcze raz zwiększyłem do 100uF, poprawiło to stabilność przy dalekich stacjach, było takie dziwne szybkie falowanie wzmocnienia. Skale cyfrową wsadziłem w miedziany ekran. Odbiera Los Angeles z Portland z nocy 8)

Trochę pomiarów całkowitego pasma toru W.CZ./P.CZ.
Skala cyfrowa odbiornika pokazuje dokładnie 1MHz. Nośna ustawiona na 1MHz, przemiatanie 20KHz (+/-10KHz odpowiada modulacji FM 0..5V) wiec kursory ustawione na -1.25V i +1.25V odpowiadają -/+5KHz. Skala pionowa jest liniowa nie w decybelach. Wiec pasmo przenoszenia to około 6KHz. Krokodylki wyjścia generatora leżą sobie około 10cm od anteny. Oscyloskop wpięty na wejściu detektora synchronicznego, za dodanym rezystorem 1.5k. Zmieniam nosnej z generatora od 1V do 100mV.
ARW trochę przekompensowuje, znaczy się, napięcie P.CZ rośnie wraz z malejącym sygnałem. Z 134mV do 168mV.
Czy ma ktoś pomysł jak się z tym rozprawić?

1V
sweep_1000mV.png
500mV
sweep_500mV.png
250mV
sweep_250mV.png
150mV
sweep_150mV.png
100mV
sweep_100mV.png
Awatar użytkownika
Nieliniowy
125...249 postów
125...249 postów
Posty: 226
Rejestracja: czw, 14 maja 2020, 00:15
Lokalizacja: Silicon Forest

Re: Filtr dwuobwodowy P.CZ. ze standardowych części

Post autor: Nieliniowy »

Życzę wszystkim wesołych świąt,

Mam parę pytań technicznych odnośnie odbioru na falach średnich i długich.
Czy ekranowanie anteny ferrytowej od pola elektrycznego ma sens? Chodzi mi o wsadzenie całej anteny do rurki miedzianej z przecięciem wzdłużnym. Tak żeby nie było zwartego zwoju. Ogólnie, konstrukcja jest już dosyć odporna na zakłócenia od nowoczesnej elektroniki w porównaniu z różnymi fabrycznymi radiami. Wszystko to na standardowym AM. Zastanawia mnie, co by tu można jeszcze poprawić.

Jaki jest maksymalny praktyczny zasięg stacji na falach długich? Oczywiście chodzi o nasz PR1 225KHz. Chyba najsilniejszy nadajnik na świecie, 2MW, albo przynajmniej w topowej trojce. Literatura twierdzi że fala jonosferyczna powinna mieć zasięg okołoziemski. Ja jestem w odległości około 8,600Km. :lol: Na jakim sprzęcie był by chociaż cień szansy? Może antena ferrytowa klejona z pierścieni, 2m długości, tak z 8cm średnicy. Pełne ekranowanie od pola elektrycznego, ekstremalnie nisko-szumny wzmacniacz ... w ciekłym azocie?? 8)
Awatar użytkownika
Marcin K.
6250...9374 posty
6250...9374 posty
Posty: 6542
Rejestracja: śr, 18 stycznia 2006, 16:45
Lokalizacja: Kolonia Poczesna, jo90nq

Re: Filtr dwuobwodowy P.CZ. ze standardowych części

Post autor: Marcin K. »

Cześć. Jakiekolwiek ekranowanie anteny ferrytowej nie jest do końca dobrym pomysłem, raczej ekranowanie elektroniki, która z nią współpracuje ma znaczny sens.
Nadajnik Polskiego Radia na falach długich już jakieś 30 kilka lat nie ma 2MW, owszem była to najsilniejsza stacja na świecie oraz miała najwyższą anteną nadawczą. Lecz po ,,upadku" masztu w Konstancinie powstał w Solcu Kujawskim nowy nadajnik i nowe pole antenowe składające się z dwóch niskich masztów różnej wysokości (nie pamiętam parametrów). Zasilane one są z nadajnika o mocy chyba 750kW a charakterystyka tychże anten została tak skonstruowana by pokryć dobrym odbiorem cały kraj plus pałe paski poza granicami. Owszem, odbierałem Jedynkę nad Balatonem na radiu tranzystorowym w zeszłym roku, ale tylko wieczorem i to bardzo kiepsko. Z 15 lat wstecz jeszcze udawało się odebrać w samochodzie Jedynkę w Chorwacji, przy granicy z Węgrami. Także kilka tysięcy km to z tego gównianego nadajniczka raczej fala nie poleci przez ocean :(
μ Ω Σ Φ π
SQ9MYU
Awatar użytkownika
Marek7HBV
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 3924
Rejestracja: wt, 1 grudnia 2015, 19:26

Re: Filtr dwuobwodowy P.CZ. ze standardowych części

Post autor: Marek7HBV »

,,Fale długie, wskutek bardzo małego tłumienia w gruncie, który dla tego zakresu zachowuje się praktycznie jak przewodnik, oraz dużej dyfrakcji, rozchodzą się w postaci fali powierzchniowej na dość duże odległości. Jednakże w dalekosiężnej komunikacji na falach długich wykorzystuje się falę jonosferyczną. Zasięg łączności na falach długich wzrasta w nocy, co wynika z faktu, że tłumienie tych fal przez warstwę E jonosfery jest mniejsze, niż tłumienie ich przez warstwę D, która w nocy zanika. ,, Czyli docelowo w miejscu nadawania i odbioru winna być noc. Ekranowanie {składowej ,,elektro,,}w przypadku odbioru fal elektromagnetycznych jest niewskazane. :D
Awatar użytkownika
Marcin K.
6250...9374 posty
6250...9374 posty
Posty: 6542
Rejestracja: śr, 18 stycznia 2006, 16:45
Lokalizacja: Kolonia Poczesna, jo90nq

Re: Filtr dwuobwodowy P.CZ. ze standardowych części

Post autor: Marcin K. »

Co ciekawe anteny odbiorcze na składową elektryczną fali EM, pomimo swoich małych wymiarów, są całkiem sprawne.
μ Ω Σ Φ π
SQ9MYU
Awatar użytkownika
Thereminator
6250...9374 posty
6250...9374 posty
Posty: 7353
Rejestracja: sob, 2 kwietnia 2005, 21:42
Lokalizacja: Nizina Wschodnioeuropejska

Re: Filtr dwuobwodowy P.CZ. ze standardowych części

Post autor: Thereminator »

Marcin K. pisze: wt, 26 grudnia 2023, 09:41 (...) powstał w Solcu Kujawskim nowy nadajnik i nowe pole antenowe składające się z dwóch niskich masztów różnej wysokości (nie pamiętam parametrów).
Maszty ćwierćfalowe mają wysokości 330 i 289 metrów. (https://pl.wikipedia.org/wiki/RCN_Solec_Kujawski)
W teorii nie ma różnicy między praktyką a teorią. W praktyce jest.
Awatar użytkownika
Marcin K.
6250...9374 posty
6250...9374 posty
Posty: 6542
Rejestracja: śr, 18 stycznia 2006, 16:45
Lokalizacja: Kolonia Poczesna, jo90nq

Re: Filtr dwuobwodowy P.CZ. ze standardowych części

Post autor: Marcin K. »

O dziekuję, i od razu poprawię, nadajnik, według tego co podają, ma 1MW w co ciężko mi uwierzyć.
μ Ω Σ Φ π
SQ9MYU
Awatar użytkownika
Nieliniowy
125...249 postów
125...249 postów
Posty: 226
Rejestracja: czw, 14 maja 2020, 00:15
Lokalizacja: Silicon Forest

Re: Filtr dwuobwodowy P.CZ. ze standardowych części

Post autor: Nieliniowy »

Marek7HBV pisze: wt, 26 grudnia 2023, 09:54 Czyli docelowo w miejscu nadawania i odbioru winna być noc.
W zimie jest okno około 5 godzin. Od siedemnastej do dwudziestej. Rożnica stref czasowych to 9 godzin.
Czerpię inspiracje z tego tematu : https://www.forum-trioda.pl/viewtopic.php?t=28334
Do testowania anten myślę o użyciu radia SDR. Mam NESDR SMArTee XTR i konwerter HamItUp z www.nooelec.com
Trzeba by do tego możliwie nisko szumny wzmacniacz rezonansowy na 225KHz.

Wracając do ekranowania anteny ferrytowej, niezależnie od gabarytów :lol: Jak to z tym jest, czy taka antena jest czuła tylko na składową magnetyczną fali? Wydawało mi się że dla składowej pola elektrycznego, antena zachowuje się jak mały, nie strojony kawałek metalu (uzwojenie i połączenia). Teoretycznie, ekranowanie pozbyło by się trochę tła. Oczywiście mogę się bardzo mylić.
Awatar użytkownika
Marek7HBV
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 3924
Rejestracja: wt, 1 grudnia 2015, 19:26

Re: Filtr dwuobwodowy P.CZ. ze standardowych części

Post autor: Marek7HBV »

Dobrym rozwiązaniem byłoby zastosowanie oscylatora kwarcowego, a z powodu braku potrzebnego {455 +225} dopasowanie pośredniej do dostępnego. Gwarantowałoby to pewność częstotliwości odbieranej {oczywiście także innych wynikających z mieszania :lol: }, a także zmniejszenie wpływu sąsiadujących odbiorników. Tymbardziej że zdecydował się Kolega zbudować tor pośredniej częstotliwości o dowolności w jej wyborze. Samo ekranowanie elektrostatyczne może faktycznie pomóc w walce z lampkami led itp.:D
Awatar użytkownika
Nieliniowy
125...249 postów
125...249 postów
Posty: 226
Rejestracja: czw, 14 maja 2020, 00:15
Lokalizacja: Silicon Forest

Re: Filtr dwuobwodowy P.CZ. ze standardowych części

Post autor: Nieliniowy »

Marek7HBV pisze: wt, 26 grudnia 2023, 21:14 Dobrym rozwiązaniem byłoby zastosowanie oscylatora kwarcowego, a z powodu braku potrzebnego {455 +225} dopasowanie pośredniej do dostępnego. Gwarantowałoby to pewność częstotliwości odbieranej {oczywiście także innych wynikających z mieszania :lol: }, a także zmniejszenie wpływu sąsiadujących odbiorników. Tymbardziej że zdecydował się Kolega zbudować tor pośredniej częstotliwości o dowolności w jej wyborze. Samo ekranowanie elektrostatyczne może faktycznie pomóc w walce z lampkami led itp.:D
Znalazłem trochę kwarców w przedziale 300-400KHz, które by pasowały na drugiej harmonicznej.
Na pierwszy ogień poeksperymentuje trochę z ekranizacją. Plan jest żeby wycisnąć co się da z obecnej konstrukcji na falach średnich.
Pozostał jeszcze problem z oscylacjami ARW. Objawia się to tak: na słabych stacjach gdzie tło zakłóceń jest niskie, wzmocnienie oscyluje na około 2-3 Hz. Co ciekawe, na zaszumianych stacjach gdzie tło zakłóceń jest pokaźne, problemu nie ma. Dziwne że nie oscyluje w miejscach gdzie nie ma stacji.

Pobawiłem się jeszcze trochę detektorem. Da się to tak ustawić że bez stacji, oscylator detektora milczy. Dopiero jak jest śladowa nośna to się synchronizuje. Pozbyłem się w ten sposób różnych gwizdów pomiędzy stacjami. Strojenie jest teraz bardziej komfortowe.
ODPOWIEDZ