Uniwersalny stopień sterujący lampy z prądem siatki

Układy półprzewodnikowe pełniące ważne funkcje pomocnicze w układach lampowych.

Moderatorzy: gsmok, tszczesn, Romekd, Einherjer, OTLamp

sztyga20
500...624 posty
500...624 posty
Posty: 545
Rejestracja: sob, 23 września 2006, 17:33
Lokalizacja: Przeworsk/Kraków

Uniwersalny stopień sterujący lampy z prądem siatki

Post autor: sztyga20 »

Jakoś nie spotkałem się nigdy z zastosowaniem tranzystorów do sterowania lamp mocy z prądem siatki. Osobiście bardziej w tej roli podobałyby mi się dławikowe wtórniki emiterowe. Są jednak sytuacje (gdy nie zależy nam na 100% retro) że zastosowanie tranzystorów byłoby dużo bardziej sensowne głównie ze względu na prostotę ale też lepsze parametry, no i można taki stopień dołożyć przy mniejszej liczbie kombinacji do już istniejącego wzmacniacza.

Zachęcam do podzielenia się pomysłami:)

Mója propozycja jest taka jak w załączniku. Wymaga niesymetrycznego (chyba że planujemy stopień w klasie A) źródła napięcia zasilania (napięcie dodatnie kilka V większe niż maksymalne napięcie na siatce, napięcie ujemne kilka V mniejsze niż napięcie zatkania lamp), ale maksymalna różnica napięć + i - to tylko 50V (trudno o wysokonapięciowe jfety), mimo wszystko powinien nadać się do stopni na wielu tetrodach strumieniowych i niektórych triodach (w stylu 6N7 czy 6A6). Wartości potencjometry/rezystorów w dzielniku oraz napięcia zasilania przykładowe.

Będę wdzięczny za rady odnośnie uproszczenia/ulepszenia/modyfikacji a także za inne rozwiązania układowe.
Nie masz wymaganych uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego posta.
Awatar użytkownika
AZ12
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 5433
Rejestracja: ndz, 6 kwietnia 2008, 15:41
Lokalizacja: 83-130 Pelplin

Re: Uniwersalny stopień sterujący lampy z prądem siatki

Post autor: AZ12 »

Witam

Źródło prądowe można by zrobić na popularnym i niezbyt drogim układzie scalonym TL431.
Ratujmy stare tranzystory!
sztyga20
500...624 posty
500...624 posty
Posty: 545
Rejestracja: sob, 23 września 2006, 17:33
Lokalizacja: Przeworsk/Kraków

Re: Uniwersalny stopień sterujący lampy z prądem siatki

Post autor: sztyga20 »

AZ: chodzi Ci o układ z wykorzystaniem Tl431 oraz tranzystora?

Co do schematu tego powyżej dostrzegam pewien problem, JFET będzie bardzo ławo uszkodzić, chyba wystarczy że przesteruje się nieco poprzedni stopień, lepiej byłoby dać jakiegoś JFETa na 100V ale ciężko coś znaleźć w rozsądnej cenie.
Awatar użytkownika
brys
1250...1874 posty
1250...1874 posty
Posty: 1299
Rejestracja: śr, 10 sierpnia 2005, 23:51
Lokalizacja: Warszawa

Re: Uniwersalny stopień sterujący lampy z prądem siatki

Post autor: brys »

Dlaczego stosujesz akurat JFET jeżeli wyższe napięcia są takim problemem?
sztyga20
500...624 posty
500...624 posty
Posty: 545
Rejestracja: sob, 23 września 2006, 17:33
Lokalizacja: Przeworsk/Kraków

Re: Uniwersalny stopień sterujący lampy z prądem siatki

Post autor: sztyga20 »

Żeby można było sterować stopień ze zwykłego stopnia oporowego lampowego, np. na ecc83, jak zastosuje na tranzystorze bipolarnym to ciężko będzie zapewnić dużo opór wejściowy tego układu aby nie obciążać zbytnio poprzedniego stopnia.

//Edit, ale dotarła do mnie właśnie bardzo oczywista rzecz:) poprzednio jak robiłem podobny układ przy stosowaniu dzielnika do polaryzacji bazy o wartości sumarycznej 1M punkt pracy bardzo się "rozjeżdzał" wraz ze wzrostem temperatury, trzeba było stosować wielokrotnie mniejsze rezystancje w dzielniku, dlatego uprzedzony do tranzystorów bipolarnych zastosowałem w układzie tranzystor jfet, tylko że w tamtym eksperymencie zastosowałem tranzystor germanowy o czym właśnie sobie przypomniałem, krzemowy faktycznie może być lepszy od jfeta:)

Dodałem jeszcze schemat w wersji 100% bipolarnej. Tranzystory Q1, Q2 i Q4 należy jednak w zalezności od potrzeb zmienić na wysokonapięciowe odpowiedniki.
Nie masz wymaganych uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego posta.
Vic384
1250...1874 posty
1250...1874 posty
Posty: 1572
Rejestracja: śr, 22 lutego 2006, 05:06
Lokalizacja: Toronto

Re: Uniwersalny stopień sterujący lampy z prądem siatki

Post autor: Vic384 »

Czesc
Mam male pytanko: czy ten "uniwersalny stopien" ma sterowac pentode czy specjalne triody przystosowane do pracy z pradem siatki ?
Pozdrowienia
sztyga20
500...624 posty
500...624 posty
Posty: 545
Rejestracja: sob, 23 września 2006, 17:33
Lokalizacja: Przeworsk/Kraków

Re: Uniwersalny stopień sterujący lampy z prądem siatki

Post autor: sztyga20 »

Właśnie wszystko jedno czy triodę, tetrodę czy pentodę (osobiście myślę o 6n7) bo każdą lampę można sterować z prądem siatki, ale w niektórych szczególnie warto, z popularniejszych 6P1P, 6V6, 6P3S, 807, QQE3/20, 6L6, trzeba poszukać w charakterystykach ale przykładowo w tych typach można uzyskać moc nawet 30-100% większą niż bez prądu siatki, w jeszcze innych lampach (GK71, 6n7s, 6A6) w ogóle trudno mówić o jakiejś sensownej sprawności bez prądu siatki. Układ myślę jest dosyć uniwersalny, chociaż trzeba majstrować przy napięciach zasilania, dodatnią połówkę należy dobrać tak aby nie spalić siatki sterującej zbyt wysokim napięciem, a ujemną aby możliwe było zatkanie lampy, oraz tranzystorami - czym większe napięcie zasilające tym na wyższe napięcie tranzystory, no i jeszcze może wartości rezystorów w dzielniku do zasilania diody LED w zależności od napięcia. Należy pamiętać, że w klasie B czy AB nie trzeba przenosić całej amplitudy napięcia, tylko całą dodatnią i część ujemnej (w zależności od "głębokości klasy"), wszystko można sobie odczytać z krzywej obciążenia.

Układ można uprościć zamieniając parę Sziklaiego na jakiegoś Darlingtona (ale nie takiego który ma wewnętrznie połączoną bazę pierwszego tranzystora z emiterem, bo nie będzie można zastosować dużych oporności w dzielniku) oraz wywalając Q4 i R7. Zniekształcenia wzrosną ale pewnie i tak będą małe, za to dwa tranzystory mniej.
ballasttube
3125...6249 postów
3125...6249 postów
Posty: 3325
Rejestracja: czw, 25 marca 2010, 00:12

Re: Uniwersalny stopień sterujący lampy z prądem siatki

Post autor: ballasttube »

Po internecie kursuje japoński bodaj układ wzmacniacza SE na trzech triodach, w tym na 6AC5G/GT w końcówce,pracującej z Us=plus 13V.
Przy jego powtórzeniu mocno mi się to kojarzy ze zrównolegloną radziecką 6N7S,też przeznaczoną do pracy z prądem siatki,bo oryginalnej
amerykańskiej 6AC5 niełatwo jest zdobyć.Układ daje się znaleźć w internecie po wpisaniu 6AC5.