Sprawa 14MHz

[Marek 190]

Witam.
Mając w odbiorniku KF pośrednią 9MHz, przemianę iloczynową i VFO 5-5,5MHz można ogarnąć pasmo 80m oraz 20m. Problem mój tkwi w czułości odbiornika na 14. Po wykonaniu obwodu antenowego na to pasmo i przełączeniu BFO na górną wstęgę czułość jest ciękka.Korzystam z filtru PP9-A2-2R,który zakupilem bez dedykowanych pilotów 9,015 i 8,985.Rozwiazałem to korzystając z resonatorów 9MHz i odpowiednio"przeciągając"je dla LSB i USB elementami LC wlaczonymi szeregowo.Odbieram zaledwie silne sygnały CW.Podejrzewam,że generator zdudnieniowy podaje dla górnej wstęgi za małą amplitude,przez co czułość się pogarsza.Dla dolnej jest to 12Vpp,dla górnej już tylko 8.Czy ten fakt może być przyczyną spadku czułość?

[Tomek Janiszewski]

Podejrzewam,że generator zdudnieniowy podaje dla górnej wstęgi za małą amplitude,przez co czułość się pogarsza.Dla dolnej jest to 12Vpp,dla górnej już tylko 8.Czy ten fakt może być przyczyną spadku czułość?

A na czym masz zrobiony mieszacz/detektor iloczynowy? Jeżeli sumacyjny na lampie (np. pentodzie ECF82) której punkt pracy dobrany jest nieprawidłowo (spoczynkowe napięcie siatki odległe od dolnego zakrzywienia charakterystyki wejściowej) to przy zmniejszonej amplitudzie heterodyny lampa pracuje prawie jak wzmacniacz liniowy, ze znikomą wydajnością detekcji. Diodowe detektory zrównoważone (np. modulator pierścieniowy) pracujące w warunkach silnego przesterowania są mało wrażliwe na zmiany amplitudy napięcia heterodyny, mogą za to dawać niepożądane produkty przemiany z nieparzystymi harmonicznymi jej sygnału.

[_idu]

Lampa jako mieszacz albo jako detektor siatkowy (czyli Ug = 0 albo jako anodowy gdzie Ug1 jest bliskie napięciu odcięcia.
W przypadku detektora siatkowego można użyć lamp o wydłużonej charakterystyce, które nie nadają się do pracy jako detektor anodowy.
Są drobne różnice w efektach pracy obydwu detektorów jako mieszaczy. W głowicach lampowych VHF - stosowano częściej detektor anodowy przynajmniej w początkowym okresie telewizji.

[Romekd]

Podejrzewam,że generator zdudnieniowy podaje dla górnej wstęgi za małą amplitude, przez co czułość się pogarsza. Dla dolnej jest to 12 Vpp, dla górnej już tylko 8 Vpp. Czy ten fakt może być przyczyną spadku czułości?

Tego typu wątpliwość można błyskawicznie wyjaśnić. Przecież można na paśmie 80. metrowym przełączyć wstęgę z dolnej na górną, lub w paśmie 20. metrowym z górnej na dolną. Modulacji SSB nie będzie się dało zrozumieć, ale stacje nadające telegrafią będzie się odbierało bez problemów, więc i czułości odbiornika na obu zakresach będzie się dało porównać z tymi, które są teraz..

Pozdrawiam,
Romek

[Marek 190]

Romku, właśnie w ten sposób to zauważyłem i oczywiście to o czym piszesz się potwierdza. Zapomniałem o tym wątku. Stałem się zwolennikiem mieszania/detekcji iloczynowej i stosuje ECH81.
Aaa...dobrze. Rozpiszę się. BFO jest jak już napisałem kwarcowe i pracuję stabilnie. Przebudowałem je na polecenie MarkaSCO w sposób, aby amplitudę odbierać z anody, z obwodem rezonansowym w tymże obwodzie. Odwróciły mi się wstęgi, ale ok. W katodzie EF80 mam również obwód LC (dławik i 220pF), który ma niedokładny rezonans dla wstęg oddalonych od 9MHz, właśnie o te 2 Vpp. Rozumiem, że należy się starać o taki sam poziom amplitudy BFO i zbliżony do 10 Vpp dla S3 ECH81?

[jacekk]

Tak się wtrącę w tą dyskusję i zapytam czy macie jakiegoś linka z opisem budowy lampowego odbiornika 20m-80m z wykorzystaniem dostępnych i tanich lamp? Podejrzewam że kluczem do prawidłowego działania jest nie tyle sam schemat co też konstrukcja mechaniczna, sposób nawinięcia cewek, rodzaj kondensatorów, materiał karkasów, stąd moje pytanie.

[Romekd]

Witam.

Przebudowałem je na polecenie MarkaSCO w sposób, aby amplitudę odbierać z anody, z obwodem rezonansowym w tymże obwodzie.

Bardzo dobry pomysł - w ten sposób dysponujesz większą amplitudą i nie podłączasz się bezpośrednio pod elementy sprzężone z obwodem rezonansowym, czyli zyskujesz też na stabilności.

Odwróciły mi się wstęgi, ale ok.

I tego nie rozumiem. Odwróciła lub zmieniła się faza sygnału i wzrosła amplituda, ale dlaczego miałyby się zamienić wstęgi

W katodzie EF80 mam również obwód LC (dławik i 220pF), który ma niedokładny rezonans dla wstęg oddalonych od 9MHz, właśnie o te 2 Vpp.

Przy 9 MHz dobroć obwodów rezonansowych jest za mała i nie daje możliwości korekcji amplitudy przy wstęgach oddalonych od 9 MHz o +/- 1,5 kHz, więc i nie rozumiem o jaki niedokładny rezonans chodzi..

Rozumiem, że należy się starać o taki sam poziom amplitudy BFO i zbliżony do 10 Vpp dla S3 ECH81?

Nie jest potrzebna aż taka "apteczna" dokładność. Z tego co pamiętam ECH81 pracuje poprawnie przy amplitudzie na s3 od 5 do 17 V. Zmienia się jedynie nachylenie przemiany, ale lampa pracuje poprawnie. W mieszaczach odbiorników radiowych w zależności od wybranego zakresu częstotliwości i od ustawienia kondensatora strojeniowego, oraz poziomu zużycia samej lampy, amplituda sygnału heterodyny też była różna, a mimo to lampa działała..

Pozdrawiam,
Romek

[Romekd]

Tak się wtrącę w tą dyskusję i zapytam czy macie jakiegoś linka z opisem budowy lampowego odbiornika 20m-80m z wykorzystaniem dostępnych i tanich lamp? Podejrzewam że kluczem do prawidłowego działania jest nie tyle sam schemat co też konstrukcja mechaniczna, sposób nawinięcia cewek, rodzaj kondensatorów, materiał karkasów, stąd moje pytanie.

Przejrzałem kilka książek z tamtego okresu i niestety zawierają głównie schematy. Nie ma szczegółów konstrukcyjnych i danych cewek . Spróbuj poszukać w necie amerykańskiej literatury krótkofalarskiej z lat 40...60 (jest tego dość sporo). Pamiętam, że lampowy transceiver SP5WW, z roku bodajże 1969, był bardzo dobrze opisany i dane cewek oraz zastosowane tam rozwiązania możesz wykorzystać przy budowie własnego odbiornika.

Pozdrawiam,
Romek

[Marek 190]

Co do zamiany wstęg-nie rozumiem dlaczego po tej zamianie w BFO mam pasmo 80m z pilotem 9,0015 MHz (powinno być LSB na 8,9985).
W sprawie rezonansu w katodzie BFO-chodzi mi o to,że przy 8,9985 mam wiekszą amplitude niż na 9,0015 właśnie o te 2V ale już z tym sobie poradziłem i mam równe poziomy.

[Romekd]

Witam.

Co do zamiany wstęg-nie rozumiem dlaczego po tej zamianie w BFO mam pasmo 80m z pilotem 9,0015 MHz (powinno być LSB na 8,9985).

Marku, coś musiałeś przeoczyć podczas wcześniejszych prób, gdyż teraz, jeśli chodzi o rodzaj odbieranej wstęgi bocznej, wszystko jest prawidłowo. Wcześniej nie mogło być inaczej..
W Twoim odbiorniku sygnał p.cz. tworzony jest jako suma sygnałów, z sygnału odbieranego i sygnału z VFO. W przypadku dolnej wstęgi niższe częstotliwości sygnału modulującego nadajnik dają składowe o wyższej częstotliwości w odbieranym sygnale w.cz., a sygnały m.cz. o wyższej częstotliwości dają składowe o niższej częstotliwości w widmie sygnału odbieranego. Rodzaj zastosowanej przez Ciebie przemiany częstotliwości niczego nie zmienia i identyczny sygnał, jeśli chodzi o "kierunek" wstęgi występuje w torze p.cz. Spróbuję przedstawić to na prowizorycznym schemacie zmian częstotliwości. Załóżmy, że chcemy odebrać sygnał z pasma 80. metrowego, którego częstotliwość nośna fali, gdyby nie była wytłumiona w modulatorze zrównoważonym nadajnika, wypadałaby dokładnie na 3,7 MHz. Zakładamy, że widmo odbieranego sygnału ma szerokość 2,7 kHz, czyli zawarte są w nim sygnały odpowiadające sygnałom niskiej częstotliwości z przedziału 300 Hz...3 kHz. By odbierać taki sygnał odbiornikiem ze wzmacniaczem p.cz. o częstotliwości środkowej 9 MHz i szerokości pasma również 2,7 kHz (najczęściej filtr dla spadku 6 dB daje pasmo nieco węższe /2,1...2,6 kHz/) należy sygnał z VFO ustawić na częstotliwości 5,30165 MHz, a w drugiej przemianie użyć sygnału "górnego" pilota w BFO, zestrojonego na 9,00165 MHz, czyli na częstotliwości w której znalazłaby się częstotliwość fali nośnej sygnału odbieranego w sygnale p.cz., oczywiście gdyby nie była wytłumiona. Przedstawia to rysunek poniżej:

Gdybyś sygnał p.cz. uzyskał w inny sposób, np otrzymywał go jako różnicę częstotliwości VFO i częstotliwości odbieranej (VFO musiałoby wówczas pracować na częstotliwości 12,69835 MHz), to nastąpiłoby obrócenie wstęgi w mieszaczu (niższe częstotliwości z modulacji SSB znajdowałyby się wyżej w sygnale p.cz.) i należałoby dla odbierania dolnej wstęgi przełączyć pilota (rezonator kwarcowy) na ten o częstotliwości niższej (ustawiony na 8,99835 MHz).

Nie wiem czy moje wyliczenia są poprawne, bo robiłem je w pośpiechu i nie wiem też czy udało mi się wytłumaczyć Ci zagadnienie.. (miałem dzisiaj ciężki dzień ).

Pozdrawiam,
Romek