Czy E180F nadaje się do wysterowania EL84?

[chemol]

Mam mały problem. Bardzo lubie lampki e180F i testowałem je w trybie triodowym jako sterowanie EL90. Działało to całkiem przyzwoicie ale czułość wejsciowa była trochę za mała. Teraz przymierzam sie do finalnego wzmaka na EL84 w układzie SE i gdzieś w necie wyczytałem ze EL84 ma wiekszą czułość od EL90. Pytanie brzmi: Czy wystrczy zostawic stopien wejsciowy na E180F w trybie triodowym czy może przejść do trybu pentodowego co zapewne zwiekszy czułość wejściową ale tez szumy?
Czy w takim układzie brzmienie E180F bedzie duzo gorsze od np: ECC83?

[OTLamp]

Nadaje się. E180F ma w połączeniu triodowym współczynnik wzmocnienia około 50V/V W stopniu oporowym bez problemu można uzyskać wzmocnienie rzędu 40V/V, więc pozostanie jeszcze zapas dla ujemnego sprzężenia zwrotnego. Jaki punkt pracy obrałeś dla tej lampy?

[chemol]

Na razie to punkt pracy leży na moim biurku:-). Pomysł na stopień wejściowy wstępnie mam taki:
1.Potencjometr 100K na wejściu do tego przez rezystor 1k na siatke 1
2.W katodzie 220 ohm zbocznikowany elektrolitem 220uF? (ciekawe jak z pasmem?)
3.Siatka2 przez rezystor 220 ohm do anody.

Napięcie zasilania to jakieś 160V na anode i prad w granicach 11mA. Jaki dać rezystor anodowy aby z jakiś 250V zmniejszyć do 160? Najtrudniej właśnie to bedzie dobrać czyli prawidłowy spadek napiecia i nie przeginać z pradem anodowym?
Może katodowy dać inny? Jestem typowym praktykiem więc nie wyliczam tylko sprawdzam miernikiem. Wszelkie sugestie mile widziane:-)

[OTLamp]

No tak, ale jaki punkt pracy tej lampy miałeś w tym wcześniejszym wzmacniaczu z EL90?

Nie ma potrzeby, aby prąd anodowy był tak duży, wystarczy kilka mA, np. 4.5mA. Opornik anodowy powinien wtedy mieć 22k, a opornik katodowy 220 omów. Napięcie zasilania stopnia ok. 200V, a więc należy je zredukować z 250V przy pomocy opornika 11k tworzącego filtr odsprzęgający z kondensatorem elektrolitycznym o pojemności rzędu kilkunastu do kilkudziesięciu mikrofaradów. Na anodzie w tych warunkach powinno być napięcie w okolicach 100V. W tym dziale, w jego początkowych tematach, są wątki na temat projektowania stopni lampowych. Zapoznaj się z nimi i sprawdź podany wyżej punkt pracy. Charakterystyki anodowe E180F dla połączenia triodowego znajdziesz w odpowiednim wątku w dziale "Lampy elektronowe".

[chemol]

Bardzo mi pomogłeś bo mam już jakieś wstępne dane na temat wartości elementów. W układzie testowym też zasilałem anode przez filtr RC aby nie było przydzwięku ale elementy raczej na czuja dobierane. Na pewno poczytam co nieco o dobieraniu punktu pracy. Mam jeszcze pomysł na użycie w zasilaczu EZ80 tylko że max to ona ma jakieś 90-100mA a układ bedzie pobierał powiedzmy 48x2+5x2=106mA najmarniej. Myślałem nad połączeniem równoległym anod EZ80 i zrobieniem prostownika jedno połówkowego albo hybrydy czyli mostek gretza odwala całą robotę a EZ80 powoli podaje napięcie anodowe na układ.
Czy przy równoległym połączeniu anod EZ80 będę miał ok 180mA? Bo nota katalogowa jest podana dla prostownika dwu połówkowego z symetrycznym trafem. Dodatkowo zamierzam zastosować dławik zamiast rezystora dużej mocy i teraz pytanie jakie pojemnosci? Nabyłem fajne kondy tesli takie z 3 wyprowadzeniami czyli 50+50 uF. EZ80 nie lubi ponoć więcej niż 50 ale czy w połączeniu równoległym anod mogę dać powiedzmy 100 uF (prostownik jedno połówkowy)? Jeśli będzie mostek gretza wcześniej to wtedy 50 powinno spokojnie wystarczyć.

[chemol]

Trafo mam zwykłe- nie dzielone jakieś 240V zmiennego 100mA toroid.

[OTLamp]

Mam jeszcze pomysł na użycie w zasilaczu EZ80 tylko że max to ona ma jakieś 90-100mA a układ bedzie pobierał powiedzmy 48x2+5x2=106mA najmarniej. Myślałem nad połączeniem równoległym anod EZ80 i zrobieniem prostownika jedno połówkowego albo hybrydy czyli mostek gretza odwala całą robotę a EZ80 powoli podaje napięcie anodowe na układ.

Nie ma sensu w takiej sytuacji kombinować, lepiej zaopatrzyć się w łatwo dostępną lampę EZ81. Ale skoro transformator jest z niedzielonym uzwojeniem, zastosuj półprzewodnikowy mostek.

[Vault_Dweller]

Diody połączone katodami zastępujesz lampą, a diody połączone anodami zostawiasz. Ot, cała filozofia .

[Tomek Janiszewski]

Mam jeszcze pomysł na użycie w zasilaczu EZ80 tylko że max to ona ma jakieś 90-100mA a układ bedzie pobierał powiedzmy 48x2+5x2=106mA najmarniej. Myślałem nad połączeniem równoległym anod EZ80 i zrobieniem prostownika jedno połówkowego albo hybrydy czyli mostek gretza odwala całą robotę a EZ80 powoli podaje napięcie anodowe na układ.

Kompletnie bez sensu. Średni prąd katody lampy EZ80 i tak nie ma prawa przekraczać 90mA. Trzeba by zastosować normalny prostownik pełnookresowy na dwóch lampach EZ80 połączonymi równolegle (wszystko jedno czy "na krzyż" czy też z połączonymi równolegle anodami w każdej lampie, jako dwie indywidualne diody). Lepiej jednak będzie zastosować mocniejszą lampę, np. EZ81 (Iomax=150mA przy filtrze pojemnościowym). AZ1 okaże się minimalnie za słaba (Io max=100mA), tymczasem w swoich obliczeniach nie uwzględniłeś prądu ekranu lampy EL84, rosnącego przy pełnym wysterowaniu do ok. 10mA. Jeśli chcesz koniecznie wykorzystać EZ80, musisz zrezygnować z pełnego wykorzystania mocy lampy EL84, wybierając Ia=36mA oraz Ra=7kohm, i wtedy zmieścisz się na styk, uzyskując z każdej lampy Pwy=4,3W
A co do szumów pentody E180F to mocno histeryzujesz. Jest to w zasadzie rodzaj tetrody strumieniowej (żeberka siatki drugiej, choć znacznie rzadsze, umieszczone są w cieniu żeberek napinanej siatki pierwszej, a zamiast właściwej pentodom pentanej siatki trzeciej zastosowano mocno symboliczną ramkę). Dzięki temu uzyskuje się duży jak na pentody małosygnałowe współczynnik rozdziału prądów. Cała to konstrukcja jest optymalizowana właśnie pod względem małych szumów (i nieistotną w tym zastosowaniu, lecz bardzo ważną we wzmacniaczach szerokopasmowych do których jest dedykowana małą pojemność wyjściową). Dość powiedzieć że zastępcza rezystancja szumów jest nieco mniejsza niż triody ECC85. Jeszcze źle?

Pozdrawiam
Tomek Janiszewski

[chemol]

Histeryzuje? Mam przedwzmacniacz na E180F w trybie pentodowym i uwierz mi że trochę szumi a elementy nie są ze "śmietnika" wyciągnięte. W triodowym połaczeniu jest OK. Dalej męcze kwestie EZ80 bo nie chce jej teraz wymieniać na EZ81.
Czy deklarowane w karcie katalogowej 90mA jest dla jednej diody czy dla całej lampy? Przy połaczeniu równoległym anod chyba powinno być więcej?

[OTLamp]

.
Czy deklarowane w karcie katalogowej 90mA jest dla jednej diody czy dla całej lampy?

Dla całej lampy.

[Tomek Janiszewski]

Histeryzuje? Mam przedwzmacniacz na E180F w trybie pentodowym i uwierz mi że trochę szumi a elementy nie są ze "śmietnika" wyciągnięte. W triodowym połaczeniu jest OK.

A nie wynika to po prostu ze znacznie mniejszego wzmocnienia dla trybu triodowego, na które narzekałeś?

Tomek Janiszewski

[chemol]

Zapewne tak właśnie jest. Więc stopień wstępny jest już zaplanowany. Myślałem o takim zasilaczu ale chyba dam sobie spokój albo poszukam EZ81

[Tomek Janiszewski]

Zapewne tak właśnie jest.

Tym bardziej że to właśnie wstrętna, nieaudiofilska pentoda (EF86 co prawda) bywała używana w magnetofonach, i to w zdecydowanie najbardziej pod względem szumów krytycznym stopniu wejściowym odczytu, wzpółpracującym bezpośrednio z głowicą. Tak było w archaicznej Tonetce, jak i w licencyjnych "grundigach" ZK125/145. E180F nie stosowano w sprzęcie audio, ale dostatecznym powodem ku temu było to ze ta lampa została stworzona do wyższych cełów. Zaliczała się ona do tzw. niezawodnych i długowiecznych, zapewiała niepotrzebne w przypadku wzmacniaczy audio bardzo wysokie nachylenie dzięki umieszczonej bardzo blisko katody a przy tym gęstej i naciągniętej jak pończocha siatce pierwszej, co oczywiście wymagało bardzo wysokiej przecyzji montażu, rzutującej na cenę. Za to stosowało się inne różnorakie pentody, w szczególności w radioodbiornikach do sterowania lamp mocy, dokładnie tak jak to jest w Twoim przypadku. Nie licząc "Szarotki" gdzie szumy były najmniej istotnym parametrem jak również pozostawiając na boku starą "Stolicę" i inne mutacje "Agi" można tu wymienić sterowanie lampy EL84 przez EBF89 (odbiorniki "Tatry" i "Rapsodia" lub przez EF80 ("Calypso"). A jak rozwiązałeś zasilanie siatki drugiej E180F w trybie pentodowym? Kondensator blokujący ją do masy powinien mieć pojemność o wiele większą (absolutne minimum to 100nF) niż kondensator w siatce pierwszej. Jeśli ma za mało - obcinane są basy, a niedokładnie blokowany rezystor wnosi szumy.

Więc stopień wstępny jest już zaplanowany. Myślałem o takim zasilaczu ale chyba dam sobie spokój albo poszukam EZ81

W tym ostatnim wypadku też lepiej daj sobie spokój, jeśli miałby to być taki zasilacz jak na rysunku. Skatowany składową stałą w uzwojeniu anodowym transformator będzie się grzał i bucał, a do odfiltrowania przydźwięku 50Hz potrzebny będzie solidny dławik najlepiej z uzwojeniem kompensacyjnym (patrz DFZK w telewizorach) a nie jakiś tam rezystor. Jak koniecznie chcesz prostownik na lampie, a nie masz pod ręką transformatora z podwójnym uzwojeniem anodowym, zastosuj prostowik "bida-lampowy" jak Ci tu już radzono: lampa prostownicza dopięta anodami do obydwu końców uzwojenia jak gdyby nigdy nic, a brakujący "odczep" wyprowadza się ze środka połączonych anodami diod półprzewodnikowych, tworząc skundlony mostek Graetza.

Tomek Janiszewski

[chemol]

Co to za dławik DFZT? Nada się? A co do zasilania 2 siatki E180F to tam jest 3,3uF. Oto link do konstrukcji i schematu:
http://www.elektroda.pl/rtvforum/viewto ... mpowy&sid=
Teraz jak na to patrze to widze sporo błędów jak chociażby poprowadzenie masy ale od czegoś trzeba było zacząć...