Forum stowarzyszenia „Trioda” - nowy serwer

Witam,

w układzie wzmacniacza potrzebuję zastosować rezystor siatkowy o wartości 2MOm dla lampy 6P14P przy polaryzacji automatycznej w układzie wspólnej katody. Niestety, jak informuje karta katalogowa, jego maksymalna wartość nie może przekroczyć 1MOm dla polaryzacji automatycznej.
Czy Szanowni Koledzy nie orientują się na temat konsekwencji zastosowania tak dużego opornika siatkowego?

Pozdrawiam,
Dragon

W nowej lampie elektronowej prąd siatki sterującej w typowym punkcie pracy jest bardzo mały, więc duża wartość rezystora polaryzującego siatkę w niczym nie przeszkadza. Jednak w miarę zużywania się 6P14P na siatce pierwszej osiadać będą aktywne pierwiastki odparowane z katody, co będzie skutkowało emisją z tej elektrody elektronów podążających w kierunku siatki drugiej i anody, powodując wzrost prądu siatki pierwszej i przesuwanie się punktu pracy lampy w zakres coraz wyższych prądów anodowych. W pewnym momencie przeciążona anoda lampy zacznie się nagrzewać nawet do czerwoności, co spowoduje potrzebę szybkiej wymiany podzespołu, gdyż dalsza eksploatacja zakończy się poważnym uszkodzeniem wzmacniacza. Z tego powodu nie zaleca się stosowania rezystorów polaryzujących siatki pierwsze lamp mocy o wartości wyższej od podanej w nocie katalogowej.

Pozdrawiam
Romek

Dziękuję za odpowiedź.

Pozdrawiam,
Dragon

A w zasadzie czemu potrzebujesz aż 2 MOm?

Chciałem stworzyć układ przedwzmacniacza na lampie EF86 z opornikiem anodowym o wartości 1MOm.
Podobny patent jest zastosowany w układzie Mullarda (http://www.r-type.org/articles/art-003h.htm).
Jednak na powyższym schemacie z podanego przeze mnie linka, użyte jest sprzężenie bezpośrednie, które to likwiduje konieczność użycia rezystora siatkowego w obwodzie lampy EL84.
Ja natomiast myślałem o standardowym sprzężeniu pojemnościowym, a w takim wypadku opornik siatkowy o wartości 1MOm zmniejsza o połowę rezystancję obciążenia widzianą przez lampę EF86 dla sygnałów zmiennych.

Pozdrawiam,
Dragon

W układzie z bezpośrednim połączeniem istotne było uzyskanie niskiego napięcia anody EF86 przy także niskim napięciu jej siatki drugiej.W standardowym układzie wystarczy 220 k w anodzie.

Dragon pisze: ↑śr, 4 maja 2022, 13:19 Chciałem stworzyć układ przedwzmacniacza na lampie EF86 z opornikiem anodowym o wartości 1MOm.
Podobny patent jest zastosowany w układzie Mullarda (http://www.r-type.org/articles/art-003h.htm).

Przy okazji ciekawy patent na płytkie lokalne sprzężenie zwrotne z katody EL84 na S2 EF86.
Sam niedawno takie ćwiczyłem z E180F i EL34 w formie wtórnika katodowego. Ale ostatecznie okazało się niezwykle płytkie i dużej poprawy nie zapewniało.

Sprostowanie - jednak się myliłem, w przedstawionym schemacie nie ma sprzężenia zwrotnego dla sygnału audio.
Zarówno katoda EL84 jak i S2 EF86 są blokowane kondensatorami elektrolitycznymi.
Natomiast jak wspomniałem, ja stosowałem takie sprzężenie dla sygnału audio oraz dla potencjału stałego dla S2, ale ze słabym efektem (głębokość sprzężenia zwrotnego wynosiła ok 3-4 dB).

Witam

Ten układ ma zasadniczą wadę, w przypadku uszkodzenia lampy EF86 polegającej na zaniku prądu anodowego napięcie siatki pierwszej EL84 wzrośnie, zwiększy to znacznie jej prąd anodowy powyżej dopuszczalnej wartości.

AZ12 pisze: ↑czw, 5 maja 2022, 06:46 Witam

Ten układ ma zasadniczą wadę, w przypadku uszkodzenia lampy EF86 polegającej na zaniku prądu anodowego napięcie siatki pierwszej EL84 wzrośnie, zwiększy to znacznie jej prąd anodowy powyżej dopuszczalnej wartości.

Słusznie, brakuje diody zabezpieczającej między S1 EL84 i jej katodą.
To chyba generalnie nie jest dobry układ dla osoby początkującej.

Czołem.

Krzysztof_M pisze: ↑czw, 5 maja 2022, 07:16

AZ12 pisze: ↑czw, 5 maja 2022, 06:46 Witam

Ten układ ma zasadniczą wadę, w przypadku uszkodzenia lampy EF86 polegającej na zaniku prądu anodowego napięcie siatki pierwszej EL84 wzrośnie, zwiększy to znacznie jej prąd anodowy powyżej dopuszczalnej wartości.

Słusznie, brakuje diody zabezpieczającej między S1 EL84 i jej katodą.
To chyba generalnie nie jest dobry układ dla osoby początkującej.

Dodanie diody między siatkę i katodę nie zabezpieczyłoby tego układu w przypadku dziwnego uszkodzenia się EF86 lub przy jej wyjęciu z podstawki przy włączonym wzmacniaczu. EL84 zaczęłaby w takim wypadku pracować z dodatnim napięciem siatki pierwszej względem katody, co prawda niewielkim, bo mniejszym od 0,5 V, ale i w tym przypadku doszłoby do znacznego wzrostu prądu lampy i jej przeciążenia, wzrostu napięcia na katodzie, powodującego przegrzanie się rezystora katodowego i może jeszcze eksplozji kondensatora elektrolitycznego w obwodzie katody.

Pozdrawiam
Romek

Dziękuję za odpowiedzi.

Marek7HBV pisze: ↑śr, 4 maja 2022, 14:32 W układzie z bezpośrednim połączeniem istotne było uzyskanie niskiego napięcia anody EF86 przy także niskim napięciu jej siatki drugiej.W standardowym układzie wystarczy 220 k w anodzie.

Mnie natomiast zastanawia pasmo przenoszenia takiego wzmacniacza. Przy rezystancji wyjściowej 1MOm lampy EF86 i pojemności wejściowej lampy EL84, pasmo przenoszenia będzie mocno ograniczone. Przy założeniu wzmocnienia napięciowego lampy EL84 rzędu 50V/V, górna granica pasma będzie sięgać 4,4kHz przy spadku -3db.

Krzysztof_M pisze: ↑śr, 4 maja 2022, 21:46 Sprostowanie - jednak się myliłem, w przedstawionym schemacie nie ma sprzężenia zwrotnego dla sygnału audio.
Zarówno katoda EL84 jak i S2 EF86 są blokowane kondensatorami elektrolitycznymi.
Natomiast jak wspomniałem, ja stosowałem takie sprzężenie dla sygnału audio oraz dla potencjału stałego dla S2, ale ze słabym efektem (głębokość sprzężenia zwrotnego wynosiła ok 3-4 dB).

Czy tego typu sprzężenie nie spowoduje innych zmian parametrów stopnia przedwzmacniacza, oprócz redukcji zniekształceń, dzięki ujemnemu sprzężeniu zwrotnemu? W stopniach mocy brak kondensatora siatki drugiej skutkuje obniżeniem maksymalnej mocy wyjściowej lampy.

Krzysztof_M pisze: ↑śr, 4 maja 2022, 18:53 Przy okazji ciekawy patent na płytkie lokalne sprzężenie zwrotne z katody EL84 na S2 EF86.

Czy takie sprzężenie nie obejmuje przypadkiem lampy EF86 oraz El84?

Pozdrawiam,
Dragon

Dane z pomiarów wzmacniacza zamieszczone są na stronie którą Kolega podlinkował.Zasadność zastosowań w tym wzmacniaczu niezbyt typowych rozwiązań można wytłumaczyć chęcią stworzenia układu dwustopniowego o wystarczającej czułości i maksymalnie wysokiej jakości {przy minimalnych przesunięciach fazy-co było istotne w czasach stosowania pojedynczych ,szerokopasmowych głośników}.Obecnie takie parametry można uzyskać znacznie łatwiej z ECC82{83} i EL84.A stosując w stopniu mocy triodę,to każdego audifila do raju można zaprosić.

Dragon pisze: ↑czw, 5 maja 2022, 16:36Czy takie sprzężenie nie obejmuje przypadkiem lampy EF86 oraz El84?

Oczywiście skróciłem wcześniejszą wypowiedź, pisząc, że nie ma sprzężenia, miałem na myśli, że nie ma sprzężenia zwrotnego, które wcześniej opisywałem.
Oczywiście globalne sprzężenie jest, wprost z zacisków głośnikowych na katodę EF86.

Ale z wypowiedzi mojej i kolegów rysuje się jedna konkluzja - jeśli chcesz zbudować pierwszy prosty wzmacniacz lampowy, to ten nie jest najlepszym do tego celu.
Poszedłbym za propozycją Kolegi Marka7HBV, czyli ECC83 i EL84. Przykładów prostych, sprawdzonych i dobrze grających układów na tym forum znajdziesz "trochę".

I tak w ostateczności jakość wzmacniacza w największym stopniu zdefiniuje transformator głośnikowy.
W dawnych czasach zasada budowy wzmacniacz mówiła, że budowę zaczynamy od zdobycia najlepszego trafa głośnikowego na jakie nas stać.
A resztę "dobudowujemy" do niego.

Dzisiaj może lepsze czasy pod tym względem, wybór gotowych wyrobów ogromny, ale i tak w mocy pozostaje zasada, że to transformator gł. określa granice tego może a czego nie Twój wzmacniacz.

Dziękuję za odpowiedzi.

Krzysztof_M pisze: ↑czw, 5 maja 2022, 22:46 Oczywiście skróciłem wcześniejszą wypowiedź, pisząc, że nie ma sprzężenia, miałem na myśli, że nie ma sprzężenia zwrotnego, które wcześniej opisywałem.
Oczywiście globalne sprzężenie jest, wprost z zacisków głośnikowych na katodę EF86.

Napisałem zbyt ogólnie i nie zrozumieliśmy się.
Kolega w poprzedniej wypowiedzi opisywał dwa układy. Pierwszy, układ Mullarda na lampach EF86 i EL84. Drugi układ natomiast dotyczył lamp E180F oraz EL34 w układzie wtórnika katodowego.
Moje powyższe pytania dotyczyły tego drugiego układu, gdzie kolega zastosował ujemne lokalne sprzężenie zwrotne dla sygnału audio, podając sygnał z katody lampy EL34 na siatkę drugą lampy E180F. Moje wątpliwości dotyczyły właśnie tego ujemnego sprzężenia zwrotnego z katody lampy EL34 na siatkę drugą lampy E180F, którego głębokość wyniosła 3-4db.
Kolega napisał, że jest to ujemne lokalne sprzężenie zwrotne (czyli, że ujemne sprzężenie zwrotne dla sygnału audio obejmuje tylko jeden stopień). Ja natomiast nie jestem pewien, czy to ujemne sprzężenie zwrotne nie obejmuje dwóch stopni (lampy E180F oraz lampy EL34). Dodatkowo, chwilowe obniżenie napięcia siatki drugiej lampy E180F (poprzez podanie na nią sygnału audio, w postaci ujemnego sprzężenia zwrotnego z katody lampy EL34) spowoduje obniżenie się charakterystyk i tym samym nastąpi obniżenie mocy wyjściowej.

Pozdrawiam,
Dragon