Forum stowarzyszenia „Trioda” - nowy serwer

Cześć'
Mam takie pytanie odnośnie łączenia masy układu z przewodem ochronnym PE . kończę budowę zasilacza i wzmacniacza i stanęłam przed tym dylematem . O ile nie ulega wątpliwości co do zasadności połączenia przewodem PE metalowych części obudowy/konstrukcji to co do połączenia PE z masą układu nie mam zdania. Łączyć czy nie ? jak już to w którym miejscu?

Część urządzeń profesjonalnych miała zamontowaną na tylnej ściance zworę łączącą masę z ziemią którą można było łatwo zdemontować izolując masę od ziemi.

Ja łączę masę z PE zawsze, czasami dodaję "loop breaker". Często elementy gniazd będące połączone z masą są na wierzchu i czuję się bezpieczniej wiedząc, że są one połączone z PE i gdyby jakimś dziwnym trafem pojawiło się na masie napięcie sieci to powinno od razu zadziałać zabezpieczenie różnicowoprądowe.
https://sound-au.com/psu-wiring.htm
https://sound-au.com/earthing.htm
https://sound-au.com/articles/mains-safety.htm

Czołem.
W wielu profesjonalnych przyrządach pomiarowych istnieje możliwość rozłączania masy od uziemienia, czemu służy dodatkowy przełącznik. Gdyby nie było możliwości rozdzielenia masy od uziemienia, to przy połączonych ze sobą kilku urządzeniach i zasilaczach, z których niektóre miałoby połączoną masę z uziemieniem, tworzyłyby się szkodliwe pętle mas, powodujące pojawianie się dodatkowych zakłóceń...
Jeśli chodzi o wzmacniacze audio, to połączenie uziemienia z masą często zrealizowane jest bezpośrednio przy czułych wejściach (np. gramofonowym), choć zdarza się, że między doprowadzeniem uziemienia i masą włączone są jakieś dodatkowe elementy, np. dławik na toroidalnym rdzeniu ferrytowym, niskoomowy rezystor lub nawet termistor NTC (ten sposób połączenia zauważyłem niedawno w naprawianym przez siebie wzmacniaczu Pass Labs X150). W sprzęcie audio często pojawia się problem "pętli masy", gdy z uziemionym wzmacniaczem współpracuje połączony z uziemioną anteną radiowy tuner FM.

Pozdrawiam
Romek

Witam

Romekd pisze: ↑ndz, 6 lutego 2022, 11:41W sprzęcie audio często pojawia się problem "pętli masy", gdy z uziemionym wzmacniaczem współpracuje połączony z uziemioną anteną radiowy tuner FM.

Akurat z tym problemem można sobie łatwo poradzić stosując odpowiedni separator antenowy, w którym masy połączone są kondensatorami o małej pojemności.

AZ12 pisze: ↑ndz, 6 lutego 2022, 11:53 Witam

Romekd pisze: ↑ndz, 6 lutego 2022, 11:41W sprzęcie audio często pojawia się problem "pętli masy", gdy z uziemionym wzmacniaczem współpracuje połączony z uziemioną anteną radiowy tuner FM.

Akurat z tym problemem można sobie łatwo poradzić stosując odpowiedni separator antenowy, w którym masy połączone są kondensatorami o małej pojemności.

Jednak zdecydowana większość użytkowników sprzętu nie zdaje sobie z tego sprawy. Poza tym w starszym budownictwie bolec ochronny w gniazdku połączony był często z przewodem neutralnym, a zbiorcza instalacja antenowa z uziemieniem. Kilkadziesiąt lat tamu mój kolega zauważył, że kabel łączący wejście karty muzycznej stacjonarnego komputera z wyjściem tunera radiowego bardzo mocno mu się nagrzewa, a w głośnikach od czasu do czasu pojawia się przydźwięk 50 Hz. Zaczął to badać i doprowadził do upalenia wejścia karty muzycznej w komputerze... Między bolcem ochronnym i masą kabla zbiorczej instalacji antenowej miał prawie 20 V, a łącząc swój tuner z komputerem "poprawiał" napięcie w kilkunastu mieszkaniach bloku...

Pozdrawiam
Romek

kikor pisze: ↑ndz, 6 lutego 2022, 09:03 Cześć'
Mam takie pytanie odnośnie łączenia masy układu z przewodem ochronnym PE . kończę budowę zasilacza i wzmacniacza i stanęłam przed tym dylematem . O ile nie ulega wątpliwości co do zasadności połączenia przewodem PE metalowych części obudowy/konstrukcji to co do połączenia PE z masą układu nie mam zdania. Łączyć czy nie ? jak już to w którym miejscu?

To zależy jaką konstrukcję ma urządzenie. Nie ma obowiązku łączenia obudowy metalowej z PE. Mam w domu urządzenia fabryczne, w metalowych obudowach i te obudowy nie są łączone z PE.
Są dwie klasy izolacji urządzeń. Klasa I i klasa II. W klasie pierwszej, metalowe elementy są połączone z PE natomiast w klasie II występuje wzmocniona izolacja podwójna i elementy metalowe nie są łączone z PE.

Możesz wybrać tak lub tak - zależy od szczegółów konstrukcyjnych urządzenia.

Romekd pisze: ↑ndz, 6 lutego 2022, 12:02 W sprzęcie audio często pojawia się problem "pętli Między bolcem ochronnym i masą kabla zbiorczej instalacji antenowej miał prawie 20 V, a łącząc swój tuner z komputerem "poprawiał" napięcie w kilkunastu mieszkaniach bloku...

Pozdrawiam
Romek

Też miałem podobny problem. W moim przypadku prąd płynący podobną drogą, miał jednak na tyle niewielką wartość, że skutkiem był tylko wyraźny przydźwięk.
Przy okazji taka sytuacja uzmysławia, że ekranowanie nie jest uniwersalnym środkiem w przypadku sygnałów niesymetrycznych.

Janusz pisze: ↑śr, 9 lutego 2022, 13:04 Są dwie klasy izolacji urządzeń. Klasa I i klasa II.

Tak wiem , czy urządzenie wykonane jest w 1 czy 2 klasie ochronności decydują stosowne przepisy. Mnie bardziej chodziło ściślej o urządzenia lampowe wykonywane przez szanownych forumowiczów.

^ToM^ pisze: ↑śr, 9 lutego 2022, 09:02 Możesz wybrać tak lub tak - zależy od szczegółów konstrukcyjnych urządzenia.

I chyba tak zrobię , o ile elementy konstrukcyjne czy metalową obudowę zdecydowanie podłączę przewodem ochronnym PE , to połączenie masy układu i miejsca połączenia poeksperymentuję i wtedy zdecyduję .Jeżeli połączenie PE z masą nie będzie wpływało jakoś negatywnie - to zostawię , w myśl powiedzenia ,, nie zaszkodzi a może pomóc,,

Witam,
a co w przypadku kiedy nie ma w gniazdku sieciowym trzeciego przewodu PE ? Tylko L, N (zwarty z bolcem uziemiającym)

Dla rozrywki:dozorczyni/było kiedyś takie stanowisko/wetknęła przewód "oziębienie"pionierka do doniczki z paprotką Paprotka nie uschła!J.Raf.

emisja01 pisze: ↑śr, 9 lutego 2022, 15:59 a co w przypadku kiedy nie ma w gniazdku sieciowym trzeciego przewodu PE ? Tylko L, N (zwarty z bolcem uziemiającym)

W tym przypadku przepis zobowiązuje ; jeżeli masz na tej instalacji (TN-C) zamontowane gniazdko z bolcem uziemiającym łączysz bolec z przewodem PEN-to ten drugi nie fazowy ,robisz po prostu mostek , gdy masz gniazdko bez bolca nie robisz nic. Z tego powodu że możesz miec gniazdka bez bolca istnieje możliwość dowolnego wtyknięcia wtyczki i tym samym gdybyś miał w urządzeniu połączone masy obudowy itd z przewodem PEN może pojawić się na tych układach połączonych pełne napięcie sieci 230V. Drugi przypadek gdy masz gniazko z bolcem i zrobiony mostek to w rzadkim przypadku (jednak możliwym widziałem to już kilkukrotnie} w przypadku upalenia rozłączenia głównego przewodu PEN to na wszystkich tak uziemionych odbiornikach pojawi się napięcie między-fazowe 400V. Tak czy siak ja bym nie łączył PEN z masą układu czy metalowej obudowy, wykonał bym wszystko w wyższej klasie ochronności.

kikor pisze: ↑śr, 9 lutego 2022, 14:58[...] Jeżeli połączenie PE z masą nie będzie wpływało jakoś negatywnie - to zostawię , w myśl powiedzenia ,, nie zaszkodzi a może pomóc,,

To, czy połączenie masy układu z obudową nie wywołuje negatywnych efektów pętli masy sprawdzisz tylko i wyłącznie w tej jednej konfiguracji, w której to wypróbujesz.
Gdy zmienisz coś w układzie, zmienisz jakiś element układu, to efekt może być inny.
Takie rozterki mnie naszły i w tym wypadku chyba najlepiej zrobić opcję gdzie jesteś w stanie rozdzielić masę układu i obudowę w prosty sposób przełącznikiem.

Dla zobrazowania co mam na myśli posłużę się przykładem z własnego podwórka.
Na zdjęciu dwie wersje tego samego głośnika, wersja z dwoma bolcami nie ma połączonej elektroniki i wewnętrznych zasilaczy z zaciskami głośnikowymi.
W wersji z 3 bolcami PE jest podłączone na sztywno do minusa gniazd głośnikowych.
Co się stanie jak to podłączymy do wzmacniacza, albo nawet do np. dwóch monobloków?
A dodatkowe pytanie - co się stanie jeśli wzmacniacze będą mostkowe (opcja dostępna w wielu stereofonicznych końcówkach mocy)?
Załóżmy całkiem realnie, że wzmacniacze mają na sztywno połączone masy układów z uziemionymi obudowami.

Janusz pisze: ↑śr, 9 lutego 2022, 13:04

Romekd pisze: ↑ndz, 6 lutego 2022, 12:02 W sprzęcie audio często pojawia się problem "pętli Między bolcem ochronnym i masą kabla zbiorczej instalacji antenowej miał prawie 20 V, a łącząc swój tuner z komputerem "poprawiał" napięcie w kilkunastu mieszkaniach bloku...

Pozdrawiam
Romek

Też miałem podobny problem. W moim przypadku prąd płynący podobną drogą, miał jednak na tyle niewielką wartość, że skutkiem był tylko wyraźny przydźwięk.
Przy okazji taka sytuacja uzmysławia, że ekranowanie nie jest uniwersalnym środkiem w przypadku sygnałów niesymetrycznych.

Ekranowanie a podłączanie obudowy do PE to zupełnie inna para kaloszy...

Krzysztof_M pisze: ↑śr, 9 lutego 2022, 18:12
W wersji z 3 bolcami PE jest podłączone na sztywno do minusa gniazd głośnikowych.

To błąd konstrukcyjny i to poważny