Eksperymenty radiowe
: ndz, 4 września 2016, 21:52
Witam 
Lato powoli się kończy, przed nami sezon jesienno-zimowy, a zatem nadchodzi dobry czas na zabawy z lampową elektroniką
Od jakiegoś już czasu gromadziłem różnorakie elementy potrzebne do takiej zabawy - rdzenie ferrytowe, druty nawojowe w bawełnie, lice w.cz., agregaty kondensatorów zmiennych, lampy, itp, itd...
Zamiast jednak trzymać te elementy w szufladkach na zasadzie kolekcji, myślę, że lepszym pomysłem będzie wykorzystanie ich do eksperymentów radiowych - zwłaszcza, że jest kilka interesujących tematów, na które miło było by poznać odpowiedzi
Założenie jest takie, że tym razem nie budujemy żadnego konkretnego, skończonego urządzenia przeznaczonego do zamknięcia w obudowie, a będziemy budować i rozbierać układ testowy, stosownie do danego eksperymentu jaki chcemy przeprowadzić.
Na początek kilka tematów związanych z antenami, które chciałbym przećwiczyć eksperymentalnie:
1. Różne rodzaje anten ferrytowych - poczynając od anteny klasycznej na jednym rdzeniu ferrytowym, poprzez anteny złożone z kilku rdzeni, aż do anten złożonych z większej ilości kubków czy pierścieni, tworzących duże/długie rdzenie. Pytanie: Czy warto inwestować w rdzenie i gabaryty takich anten, aby uzyskać lepszy odbiór. Jaka będzie różnica między anteną zwykłą, a "wypasioną"?
2. Jednocześnie będziemy eksperymentowali z rodzajem materiału jaki będzie wykorzystany na budowę cewek anteny - od zwykłego drutu, aż do różnego rodzaju lic w.cz. o różnych, czasami dużych ilościach drucików tworzących licę. Pytanie: Czy zwiększanie liczby drucików w licy prowadzi do lepszej dobroci cewki i lepszego odbioru, czy może jest jakaś optymalna ich liczba, powyżej której dobroć zaczyna się pogarszać?
Czy układ uzwojenia ma wpływ na indukowaną SEM w cewce anteny ferrytowej (np. uzwojenie obejmujące cały rdzeń anteny vs. skupione uzwojenie zwój przy/na zwoju)?
3. Zobaczymy czy ekran elektrostatyczny osłaniający antenę ferrytową spełnia swoją rolę i jak wpływa na odbiór (czy tłumi sygnał czy nie).
4. Łączenie anten (ferrytowych z ferrytowymi, ramowych z ramowymi i mieszane) w celu wyeliminowania zakłóceń radiowych z jakimi mamy do czynienia w dzisiejszych warunkach radiowych.
5. Pytanie: Czy dla każdego rodzaju fal jaki chcemy odbierać powinno stosować się rdzeń o innej przenikalności?
Innymi słowy czy obiornik powiniem mieć tyle anten ferrytowych ile zakresów fal? Czy uda się zrobić dobrą antenę ferrytową na fale krótkie? (mam taki rdzeń z odbiornika Meridian z przeznaczeniem na fale krótkie) Czy taka antena będzie miała kierunkowość podobną jak dla zakresów fal długich/średnich?
6. Jeśli uda mi się zbudować antenę ramową w układzie poziomych uzwojeń (potrzebny tokarz do drewna
), to będzie można odpowiedzieć na pytanie - który typ anteny ramowej jest lepszy - z poziomym czy pionowym uzwojeniem? A może nie ma różnicy? 
Na początek przygotowałem chassis do eksperymentów - wykonane z dwustronnego laminatu miedziowanego:
Jest dość dużych rozmiarów - 37 x 17 x 3,5 cm - i przeznaczone do dowolnego dziurawienia, w zależności od potrzeb
Ponieważ zawsze mnie ciekawiło jak zachowywał by się odbiornik z 3-ma obwodami strojonymi, a posiadam kilka agregatów z 3 sekcjami, to postanowiłem również to sprawdzić. Na początek taki oto schemat:
Układ z dwustopniowym wzmacniaczem w.cz. i sprzężeniem za pomocą transformatorów w.cz. - na lampach EF22, ale nic nie stoi na przeszkodzie aby wypróbować innego rodzaju lampy
Na wyjściu mamy detektor diodowy - mam w swoich zbiorach detektor kryształkowy (galenowy), który ładnie wygląda, ale nigdy nie był przeze mnie testowany - będzie okazja sprawdzić czy i jak działa w porównaniu z diodą germanową.
Wszelkie uwagi do schematu oczywiście mile widziane.
To tyle na początek
Zamówiłem podstawki lampowe do lamp EF22 na przyszły tydzień - mają być z demobilu wojskowego (ceramika, złocone styki) - ale że sprzedawca nie do końca zorientowany w szczegółach, to okaże się czy to takie o jakie mi chodzi.
Mam za to teraz czas na zastanowienie się nad najbardziej optymalnym rozmieszczeniem elementów na chassis - ten wielki agregat kondensatora zmiennego to niezła zawalidroga
Jednocześnie zachęcam również kolegów lampowców do własnych ekpserymentów - w tematach jakie każdego interesują i podzielenia się wynikami na naszym Forum (w tym lub własnym wątku).
Sezon konstruktorsko-eksperymentatorski 2016/17 otwarty

Lato powoli się kończy, przed nami sezon jesienno-zimowy, a zatem nadchodzi dobry czas na zabawy z lampową elektroniką

Od jakiegoś już czasu gromadziłem różnorakie elementy potrzebne do takiej zabawy - rdzenie ferrytowe, druty nawojowe w bawełnie, lice w.cz., agregaty kondensatorów zmiennych, lampy, itp, itd...
Zamiast jednak trzymać te elementy w szufladkach na zasadzie kolekcji, myślę, że lepszym pomysłem będzie wykorzystanie ich do eksperymentów radiowych - zwłaszcza, że jest kilka interesujących tematów, na które miło było by poznać odpowiedzi

Założenie jest takie, że tym razem nie budujemy żadnego konkretnego, skończonego urządzenia przeznaczonego do zamknięcia w obudowie, a będziemy budować i rozbierać układ testowy, stosownie do danego eksperymentu jaki chcemy przeprowadzić.
Na początek kilka tematów związanych z antenami, które chciałbym przećwiczyć eksperymentalnie:
1. Różne rodzaje anten ferrytowych - poczynając od anteny klasycznej na jednym rdzeniu ferrytowym, poprzez anteny złożone z kilku rdzeni, aż do anten złożonych z większej ilości kubków czy pierścieni, tworzących duże/długie rdzenie. Pytanie: Czy warto inwestować w rdzenie i gabaryty takich anten, aby uzyskać lepszy odbiór. Jaka będzie różnica między anteną zwykłą, a "wypasioną"?
2. Jednocześnie będziemy eksperymentowali z rodzajem materiału jaki będzie wykorzystany na budowę cewek anteny - od zwykłego drutu, aż do różnego rodzaju lic w.cz. o różnych, czasami dużych ilościach drucików tworzących licę. Pytanie: Czy zwiększanie liczby drucików w licy prowadzi do lepszej dobroci cewki i lepszego odbioru, czy może jest jakaś optymalna ich liczba, powyżej której dobroć zaczyna się pogarszać?
Czy układ uzwojenia ma wpływ na indukowaną SEM w cewce anteny ferrytowej (np. uzwojenie obejmujące cały rdzeń anteny vs. skupione uzwojenie zwój przy/na zwoju)?
3. Zobaczymy czy ekran elektrostatyczny osłaniający antenę ferrytową spełnia swoją rolę i jak wpływa na odbiór (czy tłumi sygnał czy nie).
4. Łączenie anten (ferrytowych z ferrytowymi, ramowych z ramowymi i mieszane) w celu wyeliminowania zakłóceń radiowych z jakimi mamy do czynienia w dzisiejszych warunkach radiowych.
5. Pytanie: Czy dla każdego rodzaju fal jaki chcemy odbierać powinno stosować się rdzeń o innej przenikalności?
Innymi słowy czy obiornik powiniem mieć tyle anten ferrytowych ile zakresów fal? Czy uda się zrobić dobrą antenę ferrytową na fale krótkie? (mam taki rdzeń z odbiornika Meridian z przeznaczeniem na fale krótkie) Czy taka antena będzie miała kierunkowość podobną jak dla zakresów fal długich/średnich?
6. Jeśli uda mi się zbudować antenę ramową w układzie poziomych uzwojeń (potrzebny tokarz do drewna


Na początek przygotowałem chassis do eksperymentów - wykonane z dwustronnego laminatu miedziowanego:
Jest dość dużych rozmiarów - 37 x 17 x 3,5 cm - i przeznaczone do dowolnego dziurawienia, w zależności od potrzeb

Ponieważ zawsze mnie ciekawiło jak zachowywał by się odbiornik z 3-ma obwodami strojonymi, a posiadam kilka agregatów z 3 sekcjami, to postanowiłem również to sprawdzić. Na początek taki oto schemat:
Układ z dwustopniowym wzmacniaczem w.cz. i sprzężeniem za pomocą transformatorów w.cz. - na lampach EF22, ale nic nie stoi na przeszkodzie aby wypróbować innego rodzaju lampy

Na wyjściu mamy detektor diodowy - mam w swoich zbiorach detektor kryształkowy (galenowy), który ładnie wygląda, ale nigdy nie był przeze mnie testowany - będzie okazja sprawdzić czy i jak działa w porównaniu z diodą germanową.
Wszelkie uwagi do schematu oczywiście mile widziane.
To tyle na początek

Mam za to teraz czas na zastanowienie się nad najbardziej optymalnym rozmieszczeniem elementów na chassis - ten wielki agregat kondensatora zmiennego to niezła zawalidroga

Jednocześnie zachęcam również kolegów lampowców do własnych ekpserymentów - w tematach jakie każdego interesują i podzielenia się wynikami na naszym Forum (w tym lub własnym wątku).
Sezon konstruktorsko-eksperymentatorski 2016/17 otwarty
