Forum miłośników lamp i retro radiotechniki
http://trioda.stareradia.pl/
Krzysztof, uważam że słusznie martwisz się o trwałość cennych lamp w swoich wzmacniaczach. Bez stabilizacji napięcia żarzenia warunki ich pracy mogą być dla nich w obecnych czasach niszczące... Niestety napięcia na grzejnikach katod potrafią zmieniać się (mam na myśli odchyłki procentowe od wartości nominalnej) w nieco większym stopniu niż dopuszczalne normą zmiany napięcia w sieci elektrycznej (do ±10% /od 217 V do 253 V/), przez co mogą wykraczać daleko poza bezpieczny dla lamp zakres. W lampach z katodami tlenkowymi zaleca się zasilanie grzejników możliwie stabilnym napięciem, zbliżonym wartością do nominalnego. Uważana za długowieczną pentoda 6P3S-E przy odchyłkach napięcia żarzenia nie większych od ±5%, wg danych katalogowych może spokojnie przepracować 5000 (10000) godzin, ale przy większych odchyłkach napięcia żarzenia, dochodzących do ±10%, okres ten może ulec skróceniu nawet do 500 godzin, czyli dziesięciokrotnie! Co ciekawe "cywilna" wersja tej lampy (6P3S) ma dopuszczalną tolerancję napięcia ±10% i w tych warunkach deklarowaną przez producenta trwałość równą również 500 godzin (być może przy stabilizacji napięcia żarzenia na poziomie 6,3 V czas ten wydłużyłby się wielokrotnie...Krzysztof_M pisze: ↑śr, 6 października 2021, 16:32 Padać pewnie nie będą, przecież wszystko zależy w zasadzie od kilku czynników:
- zakresu zmian nap. w sieci (duża ilość paneli solarnych w okolicy może podbijać w dzień nap do 250 V a po zmroku nap. może mocno spadać, jeśli solarowcy w okolicy mają wszystko, łącznie z centralnym grzaniem, ustawione na prąd)
- wartości lamp oraz ich rodzaju (taka GM70 przy 20 V i 3 A ma tolerancję nap żarzenia ± 1 V)
- topologii układu, który np. ma sprzężenia bezpośrednie i rozjazd na żarzeniu "rozjeżdża" układ
Jak się nie przejmujesz wartością lamp, np. nie wydałeś kilkuset złotych na nową kwadrę KT88, albo parę 300B to w zasadzie szkoda zachodu.
Mnie to jednak zaczęło przeszkadzać, ale z ręką na sercu, robię dopiero pierwszą konstrukcję, gdzie będę stabilizować nap. żarzenia.
Może się wkurzę i oleję temat stabilizacji lokalnej albo zainwestuję w UPS z serii ONLINE - taki to stabilizuje cały czas nap. w sieci i jego przetwornica dostarcza w miarę czysty sinus (podobno czysty).
).
; choć w ostatnim czasie chyba i jego naszła jakaś refleksja i sam zaczął dodatkowym rezystorem redukować napięcie żarzenia lamp w jednym ze swoich urządzeń...). Tak wyglądały moje lampy po kilku latach dorywczej pracy:
Z tego powodu nie zawsze w oryginalnym układzie z transformatorem możemy dodać stabilizator napięcia żarzenia. W zasilaczach Z-5001 poradziłem sobie stosując szeregowo z grzejnikami katod lamp dwa połączone równolegle rezystory dużej mocy o rezystancji 0,1 Ω, które z widocznymi na zdjęciu przewodami obniżają napięcie lamp o ok. 0,8 V przy napięciu sieci podchodzącym pod 250 V (przy podwyższonym napięciu w gniazdkach transformatory zasilaczy i tak bardzo mocno się nagrzewają). Co ciekawe trwałość GM70 określana jest w katalogu na 1000 godzin, choć katody lamp nadawczych, wykonane w tej samej technologi potrafią mieć przewidywany czas pracy równy kilkudziesięciu tysiącom godzin (co najmniej 10 tyś. godzin), więc może w przypadku GM70 warto precyzyjnie stabilizować napięcie grzejników na wartości dokładnie 19,5 V (to należałoby jeszcze ustalić doświadczalnie ).Jurku, jeżeli czas pozwoli (na razie w firmie mam straszny "sajgon"...) sięgnę do arkusza i może wieczorem zamieszczę takie rozszerzone wykresy z przedziałów czasowych, które Cię zainteresowały. Napięcie było analizowane przez miernik i jego uśredniona wartość była zapisywane co niecałe dwie sekundy. W sumie czas trwania pomiarów Marek ustawił na 50 tysięcy i tyle uśrednionych odczytów średniego napięcia w sieci zostało zapisanych w kilku plikach tekstowych, z których wyniki zostały następnie przepisane do arkusza kalkulacyjnego celem stworzenia przedstawionego przeze mnie wykresu. Czyżbyś znalazł jakąś "prawidłowość" lub dopatrzył się wpływu "czegoś" zewnętrznego na napięcia w moich domowych gniazdkach?
Krzysztof, wstrzymaj się jeszcze z podejmowaniem decyzji o zastosowaniu stabilizatora. W wolnej chwili pomyślę jak zarejestrować dobowe zmiany napięcia na wszystkich trzech fazach, które mam w domu, co powinno zapewnić pełniejszy obraz sytuacji... Myślę też o przeprowadzeniu podobnej analizy w mieszkaniu mojego kolegi, które to mieszkanie znajduje się w wieżowcu, w centrum Zawiercia, gdyż taki pomiar dałby odpowiedź, czy tak duże wahania napięcia sieciowego występują jedynie na osiedlach domków jednorodzinnych, czy również w miejskich "blokowiskach"...Krzysztof_M pisze: ↑pn, 18 października 2021, 14:02 Romku, Twoja odpowiedź robi wrażenie podejściem do tematu, dzięki!
I ze smutkiem przyznam, że stałem się jeszcze większym zwolennikiem stabilizacji żarzenia niż byłem na pierwszej stronie tego wątku.
Osobiście wolałbym nie musieć tego robić, to sporo kłopot i jeszcze więcej strat.
Poniżej w załączniku rozszerzony wykres, przedstawiający wahania napięć między godziną drugą i czwartą w nocy.
Oj przepraszam, nie zauważyłem Twojej wcześniejszej wypowiedzi
Przez weekend spróbuję dokonać pomiaru napięcia bezpośrednio na zabezpieczeniach w skrzynce z licznikami, zgodnie z Twoją sugestią. Jeżeli zmiany będą podobne co poprzednio, zarejestruję się na eBoku Taurona, by zgłosić reklamację. Wcześniej sprawdzę też co dzieje się na pozostałych dwóch fazach...Pomiary wykonałem tym samym miernikiem co poprzednio (w roku 2014), FLUK-iem 8846A, przedstawionym w tamtym wątku (link poniżej).Krzysztof_M pisze: ↑pn, 18 października 2021, 20:45 Romku, możesz podać metodę i urządzenia, którymi robisz pomiary?
