AVT5718 napięcie S2 lampy EL34

[Ola Boga]

Symulatory to fajna rzecz. Załóżmy że słuchamy kawałek z basem na pierwszym planie, a bas lubi moc i na dodatek w nagraniach stereo jest równomiernie rozłożony na oba kanały. To może oznaczać że pobór prądu z zasilacza {kondensatorów} osiągnie nawet ponad 350 mA {o tyle będzie się zmieniał} i na dodatek popłynie przez indukcyjność transformatorów wyściowych. Jak to wpłynie na kształt prądu?

Zawsze mi się wydawało, że w klasie A pobór prądu z zasilacza jest w miarę stały niezależnie od wysterowania...

[Marek7HBV]

Wartość uśredniona, owszem. Ale jak będzie zachowywał się obwód szeregowy składający się ze zmiennej rezystencji lampy, indukcyjności tłumionej głośnikiem oraz kondensatora 10u połączonego przez dren o zmiennej rezystancji z drugim kondensatorem? Tu by się przydała dobra symulacja lub pomiary.

[Misiek13]

Symulatory to fajna rzecz. Załóżmy że słuchamy kawałek z basem na pierwszym planie, a bas lubi moc i na dodatek w nagraniach stereo jest równomiernie rozłożony na oba kanały. To może oznaczać że pobór prądu z zasilacza {kondensatorów} osiągnie nawet ponad 350 mA {o tyle będzie się zmieniał} i na dodatek popłynie przez indukcyjność transformatorów wyściowych. Jak to wpłynie na kształt prądu?

Bardzo przydatna i pozwala oszczędzić wielu rozczarowań. Symulatora natomiast należy używać z rozsądkiem i zawsze należy być świadomym jego ograniczeń.
Obecnie warunki są następujące:
- prąd zmienia się z ok 140mA do ok.320mA. Okres 24ms
- szybkość narastania prądu to 1ms
Z przebiegu można odczytać rezystancję wyjściową filtra i wynosi ona 1,7Ω. Jest to raczej dobry wynik.

Następny wykres przy bardziej złożonym modelu.

I schemat:

R2 - rezystancja uzwojeń
L1 - indukcyjność główna
L2 - indukcyjność rozproszenia
C4 - pojemność uzwojeń
R6 - rezystancja obciążenia
R7 - straty w żelazie
C5 - pomocniczy kondensator separujący składową stałą w modelu
Jest to model mocno uproszczony. W LTSpice jest narzędzie do symulacji ferromagnetyków, jednak brakuje mi danych aby je użyć.

[BloodHar]

Ja mogę pomierzyć ten transformator. Mam nawet mostek lcr, jak by było trzeba. Proszę tylko napiszcie co mam zmierzyć.

[Misiek13]

Na początek wystarcza podstawowe parametry. Nie będziemy wykonywali zbyt dokładnej analizy. Potrzebne będą:
U1 - napięcie uzwojenia pierwotnego
R1 - rezystancja uzwojenia pierwotnego
U2- napięcie uzwojenia wtórnego (anodowego) bez obciążenia
R2- rezystancja uzwojenia wtórnego (anodowego)

[BloodHar]

Poniżej pomiary:

U1 = 243,5 V
R1 = 14,80 Ohm
U2 = 284,80 V
R2 = 35,18 Ohm

[Ola Boga]

Zastanawiam się, czy jest o co kruszyć kopię. Układ jest bardzo prosty i chyba przetestowany. Kondensatory 10uF/400V będą zwiększone do 22uF. Jeżeli prąd anodowy będzie za duży można zwiększać R11 i R12 w obu kanałach. Chyba nie ma co deliberować, tylko trzeba złożyć układ i mierzyć.

Co do filtra aktywnego z tranzystorem, to jego rezystancja jest bardzo mała i raczej nie ma potrzeby dodawać za nim jakichś poważnych pojemności. Wydaje mi się, że w ogóle zastosowanie takiego filtra w połączeniu z pojemnościami widocznymi na schemacie, to tzw. overkill. W ramach ewentualnych ulepszeń/modyfikacji ja bym się pokusiła o:
-Przetestowanie układu bez tranzystora, czyli zwierając jego puste wyprowadzenia i R1A, bez R2A, R3A i D5A. Wtedy CE3A doda się do pojemności zasilacza, co mogłoby w zupełności wystarczyć.
-Spróbować układ jak na schemacie, ale bez CE2A. Przy zastosowaniu filtra aktywnego wydaje mi się, że 100uF w zasilaczu mogłoby być całkowicie wystarczające.
-Zasilać anody lamp mocy bezpośrednio z CE2A, a nawet z CE1A pomijając CE2A, a zamiast R3A użyć diody zenera, która ustali pozostałe napięcia na żądanym poziomie (np. 230V) i przy okazji bardzo dobrze zabezpieczy wzmacniacz przed wahaniami napięcia zasilającego. Prąd tranzystora będzie wtedy niewielki, więc wystarczy mały radiator, nawet przy sporej redukcji napięcia.

Ale najpierw chyba najlepiej by było uruchomić układ w oryginalnej wersji i zadecydować, czy w ogóle jest sens wprowadzać jakieś poprawki.

[BloodHar]

Na 2 i 3.11 mam urlop. Oczywiście nie specjalnie żeby składać wzmacniacz. Kazano mi w pracy "schodzić z rezerwy urlopowej". Tzn. poproszono o to . Ale będę miał czas, więc będę skręcał.

Czy ze względu na napięcie na biegu jałowym trafo, nie powinienem zmienić kondensatory na takie o napięciu 450V Kupiłem markowe, myślicie że wytrzymają?

Ale jak by komuś chciało się jednak doktoryzować nad moim przypadkiem, to poniżej pomiary dodatkowe:

Strona pierwotna: pojemność 215nF, indukcyjność 11,1H
Strona wtórna: pojemność 270nF, indukcyjność 9H

Mierzone mostkiem przy częstotliwości 100Hz.

[Misiek13]

Poniżej pomiary:

U1 = 243,5 V
R1 = 14,80 Ohm
U2 = 284,80 V
R2 = 35,18 Ohm

Wynik symulacji dla napięcia sieci 243,5V:

Tutaj wszystko ok.
Zła wiadomość: prąd skuteczny na uzwojeniu wtórnym 382mA

[Misiek13]

Zastanawiam się, czy jest o co kruszyć kopię. Układ jest bardzo prosty i chyba przetestowany. Kondensatory 10uF/400V będą zwiększone do 22uF. Jeżeli prąd anodowy będzie za duży można zwiększać R11 i R12 w obu kanałach. Chyba nie ma co deliberować, tylko trzeba złożyć układ i mierzyć.

Tak, układ jest prosty i przetestowany. Kolega jednak zastosował transformator o wyższym napięciu wtórnym i dodatkowo napięcie sieci ma w tolerancji ale o 5% wyższe. Dodatkowo było pytanie jak obniżyć napięcie zasilające lampy. Odpowiedzią jest symulacja tego prostego układu na co potrzebne jest kilka minut.
Osobiście jestem zwolennikiem stosowania symulatorów. To naprawdę ułatwia życie. Poniżej na czerwono przebieg napięcia przed tranzystorem. Tętnienia raczej nie są akceptowalne.

Być może jutro pokuszę się o zasymulowanie wzmacniacza i zobaczymy jaki jest wpływ tętnień zasilania na sygnał wyjściowy.

[Misiek13]

Strona pierwotna: pojemność 215nF, indukcyjność 11,1H
Strona wtórna: pojemność 270nF, indukcyjność 9H

Mierzone mostkiem przy częstotliwości 100Hz.

Te pomiary mi się do niczego się nie przydadzą. Gdybyś zmierzył indukcyjność rozproszenia od strony wtórnej to można by ją dodać do modelu. Jednak w tym wypadku symulacja zaczyna być mącząca.
Mostkiem mógłbyś pomierzyć transformatory głośnikowe: Indukcyjność główną, indukcyjność rozproszenia, rezystancję pierwotną i wtórną.
Indukcyjność rozproszenia mierzymy od strony pierwotnej przy zwartym uzwojeniu wtórnym.
Zasilając uzwojenie pierwotne napięciem 25-50V 50Hz multimetrem zmierzyć parametry biegu jałowego: napięcie wtórne oraz prąd uzwojenia pierwotnego.

[Ola Boga]

Poniżej na czerwono przebieg napięcia przed tranzystorem. Tętnienia raczej nie są akceptowalne.

Dla siatek drugich i stopnia sterującego na pewno, ale dla samych anod przy stabilizacji reszty? Pentoda od strony anody ma bardzo dużą rezystancję wewnętrzną, więc będzie stosunkowo mało czuła na tętnienia zasilania. Dla EL34 będzie to chyba ponad 10x, czyli tętnienia na anodzie mogą być ponad dziesięciokrotnie większe, niż na drugiej siatce dla tego samego skutku.
Wciąż wydaje mi się, że najprostszym i najtańszym rozwiązaniem przy zbyt dużym napięciu na zasilaczu będzie zasilanie anod lamp mocy prosto z filtra i redukcja napięcia dla drugich siatek i reszty układu tranzystorem, czy to ze zmodyfikowanym dzielnikiem R2A/R3A, czy zenerem zamiast R3A.

[Misiek13]

Poniżej na czerwono przebieg napięcia przed tranzystorem. Tętnienia raczej nie są akceptowalne.

Dla siatek drugich i stopnia sterującego na pewno, ale dla samych anod przy stabilizacji reszty? Pentoda od strony anody ma bardzo dużą rezystancję wewnętrzną, więc będzie stosunkowo mało czuła na tętnienia zasilania. Dla EL34 będzie to chyba ponad 10x, czyli tętnienia na anodzie mogą być ponad dziesięciokrotnie większe, niż na drugiej siatce dla tego samego skutku.
Wciąż wydaje mi się, że najprostszym i najtańszym rozwiązaniem przy zbyt dużym napięciu na zasilaczu będzie zasilanie anod lamp mocy prosto z filtra i redukcja napięcia dla drugich siatek i reszty układu tranzystorem, czy to ze zmodyfikowanym dzielnikiem R2A/R3A, czy zenerem zamiast R3A.

To rozwiązanie jest bardzo dobre i bardzo łatwe do wprowadzenia - wystarczy tylko przepiąć przewód do transformatora głośnikowego pod kondensator filtra i zmienić rezystor w filtrze aktywnym, jednak musimy też wziąć pod uwagę maksymalną moc admisyjną lampy. Zrobimy symulacje i zobaczymy.

[Marek7HBV]

Gdyby poziom tętnień wynosił jeden promil czyli 250 mV, przydzwięk miałby moc rzędu 10 mW {a to słychać}. Filtr jest wskazany i jego omijanie zdegraduje wzmacniacz. Oczywiście USZ trochę będzie pomagać.

[Marek7HBV]

Zasilenie siatki drugiej z filtra tranzystorowego jest dobrym pomysłem, a stosując opornik między kondensatorami 100u można także poradzić sobie z nadwyżką napięcia oraz poziomem tętnień anodowego. Dla zachowania odpowiedniego napięcia S2 należałoby filtr tranzystorowy podłączyć do pierwszego kondensatora, a anody zasilać z drugiego. Napięcie siatki drugiej musi być wolne od brumu.